________________ 248 દ્વાર ૬૯મું-પરિહારવિશુદ્ધિકલ્પ (2) કાળ - અવસર્પિણીના ત્રીજા-ચોથા આરામાં જન્મ હોય છે, ત્રીજા ચોથા-પાંચમા આરામાં સદ્ભાવ હોય છે. ઉત્સર્પિણીના બીજા-ત્રીજાચોથા આરામાં જન્મ હોય છે, ત્રીજા-ચોથા આરામાં સદ્ભાવ હોય છે. નોઉત્સર્પિણીઅવસર્પિણીકાળમાં આ કલ્પ હોતો નથી. (3) તીર્થ - આ કલ્પ તીર્થમાં હોય છે. તીર્થના વિચ્છેદ પછી કે તીર્થની ઉત્પત્તિ પૂર્વે આ કલ્પ હોતો નથી. (4) પર્યાય - તે બે પ્રકારે છે - (1) ગૃહસ્થપર્યાય - તેના બે પ્રકાર છે - (a) જઘન્ય - 29 વર્ષ (b) ઉત્કૃષ્ટ - દેશોનપૂર્વકોડ વર્ષ. (i) યતિપર્યાય - તેના બે પ્રકાર છે - (a) જઘન્ય - 20 વર્ષ. (b) ઉત્કૃષ્ટ - દેશોનપૂર્વક્રોડ વર્ષ. (5) આગમ - આ કલ્પમાં નવા આગમ ભણતો નથી, મન ડામાડોળ ન થાય તે માટે રોજ એકાગ્ર થઈને પૂર્વે ભણેલું યાદ કરે છે. (6) વેદ - પ્રતિપદ્યમાન (નવું સ્વીકારનાર) પુરુષવેદી કે નપુંસકવેદી હોય, સ્ત્રીવેદી ન હોય. પૂર્વપ્રતિપન્ન (પૂર્વે સ્વીકારેલ) શ્રેણિમાં ન હોય તો સવેદી હોય, શ્રેણિમાં હોય તો અવેદી હોય. (7) કલ્પ - આ કલ્પ સ્થિતકલ્પમાં હોય છે, અસ્થિતકલ્પમાં નહીં. આગળ કહેવાશે તે આચેલક્ય વગેરે દસે સ્થાનોમાં સાધુઓ રહેલા હોય તો તે સ્થિતકલ્પ છે. શય્યાતરપિંડ, ચાર વ્રત, પુરુષજયેષ્ઠ અને કૃતિકર્મરૂપ ચાર સ્થાનમાં સાધુઓ રહેલા હોય અને બાકીના છે સ્થાનમાં રહેલા ન હોય તો તે અતિકલ્પ છે. (સ્થિતકલ્પઅસ્થિતકલ્પનું વિશેષ સ્વરૂપ આગળ ૭૭મા-૭૮મા દ્વારોમાં
