________________ 240 ૩પ્રકારની ગતિ શેષકાળમાં દરરોજ સવારે અને સાંજે એમ બે વાર વસતિ પ્રમાર્જવાની હોય છે. ચોમાસામાં સવારે, બપોરે અને સાંજે એમ ત્રણ વાર વસતિ પ્રમાર્જવાની હોય છે. જયાં કુંથવા વગેરે ઘણા જીવો ઉત્પન્ન થતાં હોય ત્યાં વસતિને 2 કે 3 વાર પ્રમાર્યા પછી પણ જીવોત્પત્તિ થતી હોય તો વસતિને ઘણીવાર પ્રમાર્જવી. વસતિને ઘણીવાર પ્રમાર્જવા છતાં પણ જીવોત્પત્તિ થતી હોય તો બીજી વસતિમાં કે બીજા ગામમાં જવું. દરેક ઉપકરણનું 25 રીતે પડિલેહણ કરવાનું હોય છે. તે પૂર્વે બીજા દ્વારમાં 25 પ્રકારની મુહપત્તિપડિલેહણા બતાવી છે તે મુજબ જાણવું. (7) 3 પ્રકારની ગુપ્તિ - ગુપ્તિ એટલે અશુભમાંથી નિવૃત્તિ અને શુભમાં પ્રવૃત્તિ. તેના ત્રણ પ્રકાર છે - (i) મનોગુપ્તિ - તેના ત્રણ પ્રકાર છે - (a) આર્તધ્યાન-રૌદ્રધ્યાન ન કરવું. (b) શાસ્ત્રને અનુસારે પરલોકના સાધક એવા ધર્મધ્યાનવાળા મધ્યસ્થ પરિણામ રાખવા. (c) શુભ-અશુભ વિચારોનો નિરોધ કરીને યોગનિરોધની અવસ્થામાં થનારી આત્મરમણતા. (i) વચનગુપ્તિ - તેના બે પ્રકાર છે - (a) હાથ, પગ, મુખ વગેરેના ઈશારાનો ત્યાગ કરીને નહીં બોલવાનો અભિગ્રહ કરવો. (b) વાચના, પૃચ્છના, બીજાએ પૂછેલ પ્રશ્નનો જવાબ આપવો વગેરેમાં લોક અને આગમને વિરોધ ન આવે તેમ મુહપત્તિથી મુખ
