________________ દ્વાર ૬૪મું - આચાર્યના 36 ગુણો 191 (i) ચતુરન્સ (આરોહપરિણાયુક્તતા) - લંબાઈ-પહોળાઈથી લક્ષણ પ્રમાણથી યુક્ત હોય. (i) અકુંટાદિ (અનવરાપ્યતા) - હાથ, પગ વગેરે અંગો પરિપૂર્ણ હોવાથી લજ્જા પામવા યોગ્ય ન હોય. (i) બધિરતાદિવર્જિત (પરિપૂર્ણેન્દ્રિયતા) - બધી ઇન્દ્રિયો પરિપૂર્ણ હોય. (iv) તપમાં શક્ત (સ્થિરસંહાનતા) - દઢ સંઘયણવાળા હોવાથી બાહ્ય અભ્યતર તપ કરવા સમર્થ હોય. (4) વચનસંપત્તિ - તેના ચાર પ્રકાર છે - (i) વાદી (આદેયવચનતા) - જેનું વચન બીજા માને તેવા હોય. (ii) મધુરવચન (મધુરવચનતા) - પ્રકૃષ્ટ અર્થને કહેનારા, કર્કશ ન હોય તેવા, સુસ્વરતા-ગંભીરતા વગેરે ગુણોવાળા અને સાંભળનારના મનને પ્રીતિ કરાવનારા વચનવાળા હોય. (i) અનિશ્રિતવચન (અનિશ્રિતવચનતા) - રાગ-દ્વેષથી કલુષિત ન હોય તેવા વચનવાળા. (iv) ફુટવચન (અસંદિગ્ધવચનતા) - બધા સમજી શકે તેવા સ્પષ્ટ વચનવાળા. (5) વાચનારંપત્તિ - તેના ચાર પ્રકાર છે - (i) યોગ્યવાચન - પરિણામકત્વ વગેરે ગુણોથી યુક્ત શિષ્યોને જાણીને જે સૂત્ર જેને યોગ્ય હોય તે સૂત્રનો તેને ઉદેશો કે સમુદેશો આપે. અન્ય ગ્રંથોમાં આના ‘વિદિવા ઉદ્દેશન અને વિદિતા સમુદેશન” એવા બે ભેદ કહ્યા છે. (i) પરિણતવાચન (પરિનિર્વાપ્ય વાચના) - પૂર્વે આપેલા આલાવા શિષ્યમાં બરાબર પરિણાવીને પછી નવા નવા આલાવાની
