________________ દ્વાર ૬૧મું - સ્થવિરકલ્પીના ઉપકરણો 181 જે ક્ષેત્રમાં ગુરુ, ગ્લાન, મહેમાન વગેરેને યોગ્ય દ્રવ્યો અવશ્ય મળતા હોય ત્યાં વૈયાવચ્ચ કરનાર સંઘાટક જ માત્રકમાં તે યોગ્ય દ્રવ્ય લે. જયાં તે યોગ્ય દ્રવ્યો અવશ્ય ન મળતા હોય ત્યાં બધા સંઘાટકો માત્રકમાં તે યોગ્ય દ્રવ્ય લે. જે ક્ષેત્રમાં કે કાળમાં અન્ન-પાણી સ્વાભાવિક રીતે જ જીવોથી સંસક્ત થતા હોય ત્યાં પહેલા અન્ન-પાણી માત્રકમાં લઈને તેમને તપાસીને પછી માત્રામાં નંખાય છે. ઘી વગેરે દુર્લભ દ્રવ્ય માત્રકમાં લેવાય છે. કોઈ અચાનક કંઈ આપે તો તે માત્રકમાં લેવાય છે. (14) ચોલપટ્ટો - પુરુષચિહ્નને ઢાંકનારું વસ્ત્ર તે ચોલપટ્ટો. બમણો કે ચાર ગણો કર્યા પછી 1 હાથ પ્રમાણ અને ચોરસ થાય તેટલું તેનું પ્રમાણ છે. સ્થવિરો માટે બમણો કરાય, યુવાનો માટે ચાર ગણો કરાય. વિરોનો ચોલપટ્ટો પાતળો હોય, યુવાનોને ચોલપટ્ટો જાડો હોય. વિકૃત લિંગને ઢાંકવા ચોલપટ્ટો વપરાય છે. કોઈનું લિંગ આગળથી ચામડીથી ઢંકાયેલું ન હોય, કોઈનું લિંગ વાયુથી ફૂલી ગયું હોય, કોઈ શરમાળ હોય, કોઈનું લિંગ મોટું હોય, સ્ત્રીને જોઈને કોઈને લિંગનો ઉદય થાય, સાધુના લિંગને જોઈને કોઈ સ્ત્રીને વેદનો ઉદય થાય. આ બધા કારણસર લિંગને ઢાંકવા ચોલપટ્ટો વપરાય છે. પગ્રહિક ઉપધિ - (1) સંથારો - તે અઢી હાથ લાંબો અને 1 હાથ 4 અંગુલ પહોળો હોય છે. તે ઊનનો હોય છે. તે જીવોની રક્ષા માટે અને ધૂળથી બચવા માટે હોય છે. (2) ઉત્તરપટ્ટો - તે અઢી હાથ લાંબો અને 1 હાથ 4 અંગુલ પહોળો હોય છે. તે સૂતરાઉ હોય છે. તે જૂની રક્ષા માટે સંથારા ઉપર પથરાય છે. જિનકલ્પી અને વિકલ્પી સાધુઓ સિવાયના સાધુઓ બે પ્રકારના છે -
