________________ 154 દ્વાર ૩૯મું તીર્થકરોના 8 પ્રાતિહાર્યો પુષ્પોને પીડા થતી નથી, ઊલટા જાણે અમૃતથી સિંચાયા હોય તેમ તેઓ ઉલ્લાસ પામે છે. જેમ ગાયકના મધુર ગીતને વાજિંત્રોનું સંગીત વધુ મધુર કરે છે, તેમ માલવ, કૈશિકી વગેરે રાગમાં ભવ્યજીવોના ઉપકાર માટે દેશના આપનારા તીર્થકરોની સ્વાભાવિક રીતે મધુર વાણીને દેવતા દિવ્યધ્વનિ (વાંસળી, વીણા વગેરેના સંગીત) વડે વધુ મધુર બનાવે + + + + + વેપાર પણ પોતાના મિત્ર, મૂળી, બળ, ભાગ્યોદય, દેશ, કાળ વગેરેને અનુરૂપ કરવો, નહીતર અચાનક વેપાર ભાંગી પડે. વેપારમાં દેશ-કાળની અપેક્ષાએ એક, બે, ત્રણ, ચાર, પાંચ ટકા વગેરે રૂપ વ્યાજ પણ સજ્જનોથી અનિંદિત જ લેવું. + દેવું ચૂકવવા માટે સર્વશક્તિથી પ્રયત્ન કરવો. જેમાં થોડું પણ બીજાનું મન દુભાતુ હોય તેવા ઘર-દુકાન બનાવડાવવા, લેવા, રાખવા વગેરેનો બધો વેપાર તજવો, કેમકે બીજાના નિસાસા વડે સમૃદ્ધિ, સુખ વગેરેની વૃદ્ધિ થતી નથી. મુશ્કેલીમાં મદદ માટે સમાન ધર્મ-ધન-પ્રતિષ્ઠા વગેરે ગુણવાળો, બુદ્ધિશાળી, નિર્લોભી એવો એક મિત્ર કરવો. ધન કમાવાના ઉપાયોનું રહસ્ય હકીકતમાં ન્યાય જ છે. બુદ્ધિચક્ષુ આપણને લગભગ ‘તફાવત'ના દર્શન કરાવતી રહે છે જ્યારે હૃદયચક્ષુ આપણને લગભગ “સમાનતા'ના દર્શન કરાવતી રહે છે. જીવન આપણે એવું પવિત્ર જીવીએ કે એ જીવન પર કોકને કાંક લખવાનું મન થઈ જાય. + + +