________________ 65 ચાર ગણના ધાતુઓમાં અનિયમિતપણું - રતિ, તે aa તે રંગે છે. (9) ગણકાર્યવિશિષ્ટ કાળમાં 9, 9 વિદ્, તિ મુવ, સિવું, છિદ્ fપશુ - આ છઠ્ઠા ગણના ધાતુઓને ઉપાર્જે અનુનાસિક લાગે. દા.ત. તમ્ નિષ્પતિ તે લીંપે છે. વિદ્ વિતિ aa તે મેળવે છે. (10) ધાતુના અન્ને હૃસ્વ કે દીર્ઘ રૂ અને 3 + અવિકારક સ્વરાદિ પ્રત્યય = હૃસ્વ કે દીર્ઘ છું અને 3 નો ફર્યું અને વ્ થાય. દા.ત. રિ+ + + ત = દ્િ + 4 + fત = રિયતિ aa તે જાય છે. 7+ 1 + ત = ગુન્ + + ત = નુવતિ તે સ્તુતિ કરે છે. ધૂ + + f = ધુન્ + અ + ત = ધુવતિ aa તે હલાવે છે. (11) ધાતુમાં રહેલ નો અવિકારક પ્રત્યય પૂર્વે રૂ થાય. ધાતુમાં રહેલ ઓક્ય વ્યંજન કે - પછીના % નો અવિકારક પ્રત્યય પૂર્વે ડર્ થાય. દા.ત. ૐ - રિતિ ! તે વેરે છે. (12) પુરુ, સન્ + અવિકારક વ્યંજન =રૂ, 3 દીર્ઘ થાય. દા.ત. કૃત - કીર્તત ! તે કીર્તન કરે છે. - પૂર્વત તે પુરાય છે. > કીર્યતે I તે વેરાય છે. (13) ધાતુમાં રૂ કે 3 પછી અંતે ન્ + અવિકારક વ્યંજન =રૂ, 3 દીર્ઘ થાય. દા.ત. વિ + 2 + ત = રીવ્યતિ . તે જુગાર રમે છે. (14) ગણકાર્યવિશિષ્ટ કાળમાં સો, ઢો, શો, જો આ ચોથા ગણના ધાતુઓનો ગો લોપાય. દા.ત. તો - સ્થતિ છે તે નાશ પામે છે. તો ઈતિ તે છેદે છે.
