________________ કેટલાક અનિયમિત ઉપપદ તપુરુષ સમાસો દા.ત. સુવેન તીર્ઘતે = સુતર: I સુખેથી તરાય તે. દુઃહેન તગતે = કુર્તા: દુઃખેથી મેળવાય તે. દુ:ણે નીયતે = દુર્ણય: દુઃખેથી જિતાય તે. કેટલાક અનિયમિત ઉપપદ તપુરુષ સમાસો (1) તારં તપતિ = સનાટતા: સૂર્ય. (2) 3 વિમર્તિ = 3 મેરિડ ! એકલપેટો. (3) રાત્રી રતિ = ત્રિગ્ન: I રાક્ષસ, ચોર. (4) પરં તાપથતિ = પરન્તપ: શત્રુને તાપ પમાડનાર. (5) પveતં માત્માનં મતે = fusતમઃ | પોતાને પંડિત માનનાર. (6) નૂત્ત ષતિ = ટૂષા / તોફાની નદી. (7) પ્રિયં વતિ = પ્રિયંવદ્દા | પ્રિય બોલનારી. (8) ને સૂર્ય પતિ = સૂર્યપરાઃ રાજાની રાણીઓ. તપુરુષ સમાસના ઉત્તરપદમાં થતા ફેરફારો (1) સgિ નું સરવું અને રાનમ્ નું રાઝ થાય. દા.ત. wાસ્ય કરવી = Mાસરd: I કૃષ્ણનો મિત્ર. મદાંથસૌ રાના વ = મહારાગ: I મોટો રાજા. અવ્યય, વિભાગદર્શક પૂર્વ, મર, સાયન્ જેવા શબ્દો અને સર્વ શબ્દ પછી મદન નો મઢ થાય છે. તે સિવાયના કોઈપણ શબ્દ પછી અહમ્ નું થાય છે. સાત શબ્દ પછી મદન નું કહ્યું અને મર્દ બન્ને થાય. આ બધા સમાસો પુલિંગમાં થાય. પુષ્ય પછી મહમ્ આવે તો સમાસ નપુંસકલિંગમાં થાય. દા.ત. અતિક્રાન્ત મહેક = અત્યä ! પસાર થયેલ દિવસ. પૂર્વમ્ બ્રહ્ન = પૂર્વાહ 1 દિવસની પૂર્વ ભાગ. (ર)
