________________ ૧૫ર ગણકાર્યરહિત કાળમાં કર્મણિ અને ભાવે ગણકાર્યરહિત કાળમાં કર્મણિ અને ભાવે (1) ગણકાર્યરહિત કાળોમાં કર્મણિ અને ભાવના રૂપો કરવા ધાતુઓને તે જ કાળનો આત્મપદના પ્રત્યય લગાડાય છે. દા.ત. વધુ ને વુjધે બોધ પમાયો. પરોક્ષ ભૂતકાળ. વધતા | બોધ પમાશે. શ્વસ્તન ભવિષ્યકાળ. વોધિષ્યતે | બોધ પમાશે. સામાન્ય ભવિષ્યકાળ. વોધિસ્થત બોધ પમાયો હોત. ક્રિયાતિપત્યર્થ. વધષણ | બોધ પમાય. આશીર્વાદાર્થ. (2) આ ઉપરાંત શ્વસ્તન ભવિષ્યકાળ, સામાન્ય ભવિષ્યકાળ, ક્રિયાતિપસ્યર્થ અને આશીર્વાદાર્થ માટે નીચે મુજબ વિશેષ નિયમ છે - સ્વરાત્ત ધાતુઓ, પ્રદું, શું અને ન ધાતુઓને પ્રત્યયો પૂર્વે વિકલ્પ છું (બ) લાગે. 3 (બ) લાગે ત્યારે દશમા ગણની જેમ ગુણ-વૃદ્ધિ થાય. મા-કારાન્ત ધાતુઓને રૂ (fબ) લાગતા પૂર્વે 6 ઉમેરાય. રૂ (fબ) લાગે ત્યારે હન નો ધન આદેશ થાય છે. આશીર્વાદાર્થમાં રૂ (બ) ન લાગે ત્યારે હન નો વધુ આદેશ થાય. વધુ સે છે. દા.ત. | ધાતુ શ્વસન ભવિષ્યકાળ થા | स्थायिता, स्थाता સ્થિર સ્થિર રહેવાશે. ह्वायिता, ह्वाता સામાન્ય | ક્રિયાતિપત્યર્થ | આશીર્વાદાર્થ ભવિષ્યકાળ स्थायिष्यते, अस्थायिष्यत, | स्थायिषीष्ट, स्थास्यते अस्थास्यत स्थासीष्ट સ્થિર સ્થિર રહેવાશે. રહેવાયું હોત. રહેવાય. ह्यायिष्यते, अह्वायिष्यत, હાયિષીe, हास्यते अह्वास्यत ह्वासीष्ट બોલાશે. બોલાયું હોત. my બોલાશે. બોલાય.
