________________ પુદ્ગલવર્ગણાઓનો કોઠો 48 વર્ગણાના દરેક સ્કંધમાં રહેલ પરમાણુને પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગથી ગુણતા જે આવે તેટલા પરમાણુવાળા સ્કંધોની ઉત્કૃષ્ટ અચિત્તમહાત્કંધ વર્ગણા છે. પર્વત, શિખર વગેરેને વિગ્નસા પરિણામથી આશ્રયીને રહેલા પુદ્ગલસ્કંધો તે અચિત્તમહાત્કંધ વર્ગણા છે. જયારે ત્રસજીવો વધુ હોય ત્યારે આ વર્ગણાઓ થોડી હોય છે. જ્યારે ત્રસજીવો અલ્પ હોય ત્યારે આ વર્ગણાઓ વધુ હોય છે. આવું થવામાં તથાસ્વભાવ કારણ છે. અચિત્તમહાત્કંધ વર્ગણાઓ ક્યારેક જ સમયમાં વિગ્નસા પરિણામથી ચૌદ રાજલોકવ્યાપી બની જાય છે. પરમાણુ વર્ગણાથી ઉત્કૃષ્ટ અચિત્તમહાત્કંધ વર્ગણા સુધીની દરેક વર્ગણાઓની ક્ષેત્રાવગાહના અંગુલના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ છે. દરેક વર્ગણા અનંતાનંત પરમાણુવાળી અને સ્કંધોવાળી છે. દરેક વર્ગણા સકલલોકમાં રહેલી છે. ગ્રહણયોગ્ય - અગ્રહણયોગ્ય પુલવર્ગણાઓ વર્ગણા વણાના | જઘન્ય વર્ગણાના | ઉત્કૃષ્ટ વર્ગણાના | અવગાહના ક્રમ | નામ દરેક સ્કંધના | દરેક સ્કંધના પરમાણુ પરમાણુ અગ્રહણયોગ્ય | એક અનંતાનંત અંગુલ અસંખ્ય જધન્ય 2 |દારિકની અભવ્ય કરતા જધન્ય + - અંગુલ અસંખ્ય અનંત ગ્રહણયોગ્ય | અનંતગુણ 3 | અગ્રહણયો ઉત્કૃષ્ટ ઔદારિક- જઘન્ય x અભવ્ય અંગુલી અસંખ્ય ગ્રહણયોગ્ય૦+ 1 કરતા અનંતગુણ જઘન્ય વિક્રિયની ઉત્કૃષ્ટ અગ્રહણ અંગુલ, અસંખ્ય અનંત ગ્રહણયોગ્ય યોગ્ય) + 1
