________________ લાયોપથમિકવાળો ક્ષાયિકની ચિંતામાં જ હોય. તેને ટકાવી રાખવા સતત સત્સંગ, સ્વાધ્યાય, સગુરુ, કલ્યાણમિત્રો વગેરેને ગોઠવી દે. સઅનુષ્ઠાનો વગેરેમાં ગોઠવાઈ જાય, જેથી ક્ષયોપથમિક ચાલ્યુન જાય.મુનિએ પણ મિથ્યાત્વ રૂપી પર્વતની રાગ-દ્વેષ રૂપી બંને પાંખ સમ્ય દર્શન રૂપ * વજથી કાપી નાંખી છે. હવે એને કોઈનો ભય રહેતો નથી. તે યોગી છે. તેને હવે કંઈ મેળવવું નથી. આત્માની વસ્તુ કોઈ ચોરી જનાર નથી તેથી તે નિર્ભય છે. ઇદ્રને 8 ઈંદ્રાણી છે. દેવોની બધી સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ છે તેમ આત્મારૂપ ઇંદ્રને જ્ઞાનાદિ પાંચ રમા છે, તેમાં તે મહાલે છે. પર્વતને પાંખ આવે એટલે પર્વત ઉડે અને અનેકના ચૂરેચૂરા કરે એટલે ઇંદ્રને વિનંતી કરવાથી વજ દ્વારા ઇદ્ર તેની બે પાંખોને છેદી તેથી પર્વત સ્થિર થયો. એવી લોક વાયકા છે. તેવી જ રીતે મુનિએ સર્વજ્ઞ કથિત જ્ઞાનરૂપી વજ દ્વારા મિથ્યાત્વની રાગ–ષ રૂપી બે પાંખો કાપી નાખી છે. મિથ્યાત્વ જવાના કારણે મારો આત્મા એ મારો, એની ગુણસંપત્તિ મારી એ સિવાય જગતમાં મારું કંઈ નથી - આવો નિર્ણય યોગીએ કરી લીધો માટે એ નિર્ભય છે. આત્મસંપત્તિ સતત વૃદ્ધિને પામનારી છે એટલે જે નિર્ભય હોય તેને કોઈ પરિગ્રહ નથી. તેથી તે 'નિગ્રંથ બની ગયો છે. માટે સદા આનંદમાં મસ્ત રહે. આપણે પરને 'સ્વ' માની બેઠા છીએ, એટલે એ છૂટી ન જાય તેનો આપણને ભય છે. * નિર્ભયતા કઈ રીતે પ્રગટ થાય? પર વસ્તુને પર માનવાથી, પોતે વસ્તુથી પર છે તેવો દઢ નિર્ણય કરવાથી નિર્ભયતા પ્રગટ થાય. જેમ જેમ પોતાની વસ્તુ પ્રાપ્ત થાય તેમ તેમ પરની મમતા છૂટે. મમતા પર વસ્તુ પર થાય. મમતા છૂટે તો બધા સંબંધો નિરાળા થાય. પોતાનું પોતાની પાસે રહે કોઈ લઈ ન શકે, પોતાનાથી છૂટી પણ ન પડે માટે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. મૈત્રી જીવ સાથે થાય, જીવ સાથે મમતા ન થાય પણ પ્રેમ થાય. પ્રેમ જ્ઞાનસાર-૨ || 95
