________________ લોગસ્સ અને નવકાર એ બે આત્માને સ્વભાવમય અને સ્વરૂપમય બનાવનારા છે. અનુપ્રેક્ષા–ચિંતન કરતા આત્માને જ્યારે, પોતાની શુદ્ધ અને અશુદ્ધ અવસ્થાનો નિર્ણય થાય ત્યારે તે અશુધ્ધ અવસ્થાથી દૂર થવાનો અપૂર્વ પ્રયત્ન કરે. મન-વચન-કાયા ત્રણે યોગથી રહિત બનીને માત્ર આત્મા રૂપે જ છે તેનો સ્વીકાર કરીને અપૂર્વ વીર્ય તેમાં ફોરવે ને પ્રથમ સંઘયણ હોય તો તેને કેવળજ્ઞાન પણ પ્રાપ્ત થઈ જાય. આ શરીર દ્વારા મોહના માધ્યમે આત્મા વર્તમાનમાં સુખ-દુઃખનું સંવેદન કરે છે માટે મોહના પરિણામને છેદવાનો છે. તે છે ત્યાં સુધી આત્માના સુખને વેદી ન શકે. માટે પ્રથમ ભેદજ્ઞાન કરવાનું છે. પછી રુચિ અને પછી રુચિ પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ પછી વૃત્તિનો છેદ કરવાનો છે. વૃત્તિનો છેદ કરવા વડે સ્વભાવની સ્થિરતા પ્રાપ્ત કરવાની છે. * કાયોત્સર્ગના બે પ્રકાર (1) સમય મર્યાદાવાળો - લોગસ્સ આદિ નિશ્ચિત અને (2) સમય મર્યાદા વગરનો - જુદા-જુદા અવલંબનને લઈને કાયોત્સર્ગ કરે. દા.ત. જ્યાં સુધી આ દીપક પ્રગટેલો રહેશે ત્યાં સુધી કાયોત્સર્ગમાં રહીશ. જ્યારે ઉપસર્ગ આવે ત્યારે તે ન ટળે ત્યાં સુધી પણ કાયોત્સર્ગમાં રહેવાય. ઉપસર્ગને ટાળવાનો કાયોત્સર્ગમાં અચિંત્ય પ્રભાવ છે. કાઉસ્સગ્નમાં પોતાના દોષોનું પણ ચિંતન કરી શકાય. આમ કાઉસગ્ગ દ્વારા મન-વચન-કાયાથી અતીત બની પોતાના શુદ્ધ સ્વરૂપમાં રમણ કરવાનું છે. * વીર પુરુષો કઈ રીતે અભ્યાસ કરે? ગુરુકુળવાસનું સેવન કરે. ગમે તેવી સ્થિતિમાં સંયોગમાં, વાતાવરણમાં, વ્યક્તિમાં તે સમતામાં રહી શકે તેવી ગુરુકૃપા મેળવે અને સાધનાની સિધ્ધિ કરે. જેમ સ્થૂલભદ્ર મુનિએ કોશાને ત્યાં ચાતુર્માસ કર્યું. કોશાની યુવાની, રૂપનું તેજ, માદક ભોજન રસ, કામોત્તેજકચિત્રો, આ બધા વચ્ચે રહી સ્થૂલભદ્ર વિજય મેળવ્યો. કામની એક રેખા પણ તેમને સ્પર્શી નહિ, ઉપરથી કોશાને શ્રાવિકા બનાવી. આથી જ 84 ચોવીસી સુધી 'બ્રહ્મચર્ય વિજેતા' તરીકે સ્થૂલભદ્રનું નામ અમર રહેશે કેમ કે તેમની પાસે ગુરુકૃપાનું અભેધ કવચ હતું. જ્ઞાનસાર-૨ // ૧૭ર