________________ ક્રોધમાન-માયાનો ક્ષય કર્યો. તે ફરી ઉદયમાં ન આવે. એટલે ૮મા ગુણસ્થાનકથી ક્ષયની શરૂઆત થાય અને ૧રમાં ગુણઠાણે એ સંપૂર્ણ મોહનો ક્ષય કરે છે. કેવળીઓને મોહનાશથી સંપૂર્ણ મોહ ગયો એટલે ભાવ ચંચળતા ગઈ એટલે પૂર્ણ સમતા છે. ત્યાં ધ્યાન નથી. સાધનામાં જેટલા અંશે સમતા અનુભવે તેટલી તેની સફળતા. સામાયિકો ઘણી થઈ ગઈ છે કે ક્રોડ વર્ષનું ચારિત્ર પાળ્યું પણ સમતા ન અનુભવી તો તેનો અર્થ નથી. પણ માત્ર ર ઘડીની એક સામાયિક પણ સમતાનો અનુભવ કરાવે તો કર્મ ક્ષય થયો, નિર્જરા થઈ તો આગળના ગુણસ્થાનક પર પહોંચ્યા. તે જ હવે વધારે આગળ પહોંચવા આત્મા ઉલ્લસિત થાય. જે ધર્મ કરે ત્યારે તે અધિક ધર્મ કરવા ઉલ્લસિત થાય તો ભાવ પરિણામની ધારા વધે અને બે ઘડીની 1 સામાયિક કરી તો હવે બીજી કરવાનું મન થાય. નિર્જરાના લક્ષવાળા છો અને આશય બીજો નથી તો પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બંધાય. અને પ્રવૃત્તિ શુભ હોવાથી અનુબંધ શુભ અને શુદ્ધ પડે. આંશિક નિર્જરા પણ મહત્વની છે. કેમ કે તે શુદ્ધ અનુબંધ આત્મામાં પાડે તેથી ભવાંતરમાં સાધનામાં સહાયક બને. સદા માટે વૃત્તિ સંક્ષય કરવાનું કષાયનો સંપૂર્ણ નાશ ન થાય ત્યાં સુધી પ્રયત્ન કરવાનો. મિથ્યાત્વ મોહ શેયમાં જે નથી તે દેખાડે અને ચારિત્રમાં જે નથી તે અનુભવાવે. દર્શન મોહનીયનો ક્ષયોપશમ થાય તો જ્ઞાન શુદ્ધ થાય. આત્માના મોહના પરિણામને અટકાવવા માટે સંયોગથી છૂટવાનું છે. શરીરની મમતા એવી તોડવાની કે ભાવીમાં આ શરીર ન મળે, હવે એ રીતે શરીરમાં રહેવાનું કે શરીર સાથે રહેવાનો ભાવ જ પડ્યો નહોય. મોહ હોય તો જ આયુષ્ય કર્મ બંધાય. દેહ હોવા છતાં દેહાતીત બનવાની સાધના કરવાની દેહાતીત થઈ આત્મામાં સ્થિર થવાનું. સર્વ ઘાતી + સર્વ અઘાતી કર્મનો સંપૂર્ણ ક્ષય કરવાની વૃત્તિ. જ્ઞાનસાર-૨ || 124
