________________ 203 शब्दालङ्कारदर्शनम् 231456 / 231546 / 231564 / 234156 / 234516 / 234561 235146 / 235164 / 235416 / 235461 / 235614 / 235641 241356 / 243156 / 243516 / 243561 / 412356 / 421356 423156 / 423516 / 423561 / त्रिंशता च प्रथमपादविकल्पैरुत्तरोत्तरपादविकल्पेष्वाहतेषु भूयांसस्तर्णकश्लोकाः / सञ्जायन्ते / तर्णकश्लोकत्वं च समत्वाद् दुर्घटं धेनुश्लोकश्च न पृथग्भवतीति न तावदुचितः स षट्कयोगः / अत्र च यथासङ्ख्यानुरोधेन प्रथमेऽर्द्व एव विकल्पाः परिकल्प्या इत्यादि यदुपादेयपदत्रययोगे विवेचयिष्यते तत्तथाविधस्योपयोगस्याऽसन्दर्शनान्न विवेचितं सुशिक्षितैस्तु स्वयमभ्यूह्यमेवमुत्तरत्राऽपि / पदपञ्चकयोगेऽपि तावद्भय एव प्रस्तारेभ्यो विवेच्यमानाः परस्परं परतश्च विसदृशप्रस्तारस्य द्वयस्य परस्परमेव सदृशप्रस्तारैस्त्रिभिर्योगे विंशतिः विसदृश- 10 प्रस्तारस्य चैकस्य सदृशप्रस्तारैश्चतुर्भिोंगे पञ्चेति पञ्चविंशतिस्त्रयोविंशत्यक्षरायाम् / 12345 / 12354 / 12435 / 14235 / 21345 / 21354 / 21435 / 23145 / 23154 / 23415 / 23451 / 23514 / 23541 / 24135 / 24315 / 24351 / 41235 / 42135 / 42315 / 42351 / 12356 / 21356 / 23156 / 23516 / 23561 / द्वितीयस्य तु विसदृशप्रस्तारस्य सदृश- 15 प्रस्तारैश्चतुर्भिरेव योगे पञ्च / 23456 / 23546 / 23564 / 24356 / 42356 / पञ्चदशाक्षरायां जातौ जायन्त इति त्रिंशत् / अत्राऽप्युत्तरोत्तरपादविकल्पेष्वाहतेषु त्रयोविंशत्यक्षरायां जातावनल्पाः पञ्चदशाक्षरायां तु स्वल्पाः सम्पद्यन्त इति न बहुमानः / पदचतुष्टययोगेऽपि षष्टयधिकेभ्यस्त्रिभ्यः शतेभ्यो विभेद्यमाना विसदृशप्रस्तारस्य द्वयस्य सदृक्प्रस्ताराभ्यां द्वाभ्यां योगे द्वादश विसदृशप्रस्तारस्य 20 चैकस्य सदृशप्रस्तारैस्त्रिभियोंगे चत्वार इति विंशत्यक्षरायां जातौ षोडश / 1234 / 1243 / 1423 / 2134 / 2143 / 2314 / 2341 / 2413 / 2431 / 4123 / 4213 / 4231 / 1235 / 2135 / 2315 / 2351 / द्वादशाक्षरायां तु विसदृशप्रस्तारस्यैकस्य त्रिभिः सदृशप्रस्तारैोंगे चत्वारः सदृशप्रस्तारचतुष्टययोगे चैक इति पञ्च / 2345 / 2354 / 2435 / 4235 / 2356 / प्राच्यैश्च सममेकविंशतिर्भवन्ति / अमुत्राऽपि पूर्ववदेव विंशत्यक्षरायां जातौ बहवो द्वादशा- 25 क्षरायां तु स्तोकाः प्रस्तीर्यन्त इत्यनादरः / पदद्वययोगेऽपि त्रिंशतः पृथक् क्रियमाणाश्चतुदशाक्षरायां जातौ चत्वारः 12 / 14 / 21 / 41 / षडक्षरायां तु विसदृशप्रस्तारद्वययोगे द्वौ सदृशप्रस्तारद्वययोगे चैक इति त्रयः / 24 / 42 / 23 / पूर्वैश्च सह