________________ પ્રસ્તાવના | નમો નમઃ શ્રી ગુરુ નેમિસૂરયે ! ઉમળકા ભર્યો આવકાર મધ્યકાલીન ગુજરાતી સાહિત્યમાં જ્યારે નજર નાંખીએ છીએ ત્યારે એક થી ચઢીયાતા એક કવિઓ નજરે ચઢે છે. સાહિત્ય બે પ્રકારમાં વહેંચાયેલું છે. એક વિદ્વદ્ ભાગ્ય, અને એક લોક ભોગ્ય. વિદ્વદ્ ભાગ્ય સાહિત્ય વિદ્વાનોને આનંદ આપે છે. લોક ભોગ્ય સાહિત્ય સામાન્ય જનને આનંદ આપે છે. ઇતિહાસ ઉપરથી જણાય છે કે લોક ભોગ્ય સાહિત્યની આવરદા લાંબી હોય છે. લોક તેને જીવાડે છે. અલબત્ત એ સાહિત્યમાં પ્રાણ તો હોવાજ જોઈએ. કવિ બહાદુર શ્રી દીપવિજયજી મહારાજ એક એવાજ લોક ભોગ્ય લોકપ્રિય સાહિત્યના રચયિતા છે. તેમની કેટલીય રચનાઓ આપ મેળે લોક જીભે અને લોક કંઠે ઝીલાતી અને જીવતી જોવા મળે છે. અરે? તેમની રચનાની શબ્દાવલિ એટલી તો પ્રાસાદિક છે, તેમને પસંદ કરેલા લય-ઢાળ પણ એવા તો શ્રવણ મધુર છે કે બીજી કોઈ વ્યક્તિ દ્વારા ગવાતી એકવાર એકાદ કડી પણ સાંભળવા મળે તો પણ તે આપણને યાદ રહી જાય. કવિ દીપવિજયજીની આવી ઘણી રચનાઓ છે. પણ તેમાં પર્વાધિરાજ શ્રી પર્યુષણામાં વીર જન્મ વાચનના પવિત્ર દિવસે પ્રતિક્રમણમાં ગવાતું મહાવીરસ્વામી ભગવાનનું હાલરડું તો સાવ નાના 5/6 વર્ષના બાળકને પણ જીભે ચઢી જાય તેવું છે. આ વાત આપણા શ્રી સંઘમાં સુવિદિત છે. તે પછી અષ્ટાપદની પૂજાની ઢાળો પણ સહજ રીતે ચિત્તને આકર્ષે તેવી