________________ 108 ] [ શ્રીતત્વાર્થસૂત્રાનુવાદ એનું અનુસારીપણું અર્થાત પદાદિ ચેડા જાણ્યા સાંભળ્યાં હોય તો પણ સંપૂર્ણ મેળવી શકે, ઋજુમતિ, પરચિત્ત (અભિપ્રાય) જ્ઞાન, ઈચ્છિત વસ્તુની પ્રાપ્તિ અને અનિષ્ટ વસ્તુની અપ્રાપ્તિ વગેરે મન સંબંધિ દિધઓ જાણવી. ક્ષીરાશ્રવ (દૂધના પ્રવાહના ઝરવા તુલ્ય વચનની મિષ્ટતા), મક્વાશ્રવ (મધુના પ્રવાહ જેવી વચનની મિષ્ટતા), વાદિપણું (વાદ વિવાદમાં કુશળતા), સર્વ રતજ્ઞ (સર્વ પશુ પક્ષી આદિના શબ્દને જાણે) અને સર્વ સરવાવબેધન (સર્વ પ્રાણીને બંધ કરી શકે તેવી શકિત) વગેરે વચન સંબંધિ ઋદ્ધિ જાણવી. તથા વિદ્યાધરપણું, આશીવિષપણું (દાઢાની અંદર ઝેર ઉત્પન્ન થાય, શાપે કરી બીજાને મારી - શકે તે) અને ભિનાક્ષર (ન્યૂન) ચૌદ પૂર્વધરપણું અને અભિનાક્ષર (સંપૂર્ણ) પૂર્વધરપણું વિગેરે પણ અધિઓ જાણવી. તે વાર પછી નિસ્પૃહ હેવાથી તે ઋધિઓમાં આસક્તિ રહિત અને મેહનીય કર્મના ક્ષેપક પરિણામમાં સ્થિત રહેલા એવા તે જીવનું અઠયાવીશ પ્રકારવાળું મોહનીય કર્મ સર્વથા નાશ પામે છે, તે વાર પછી છદ્મસ્થ વીતરાગપણું પ્રાપ્ત થયેલા તે જીવના અંતમુહૂ વડે જ્ઞાનાવરણ દર્શનાવરણ અને અંતરાય કર્મ સમકાળે સર્વથા નાશ પામે છે તે પછી સંસારના બીજ (ઉત્પત્તિ) રૂપી બંધનથી સર્વથા મુકત, ફળરૂપ બંધનથી મોક્ષની અભિલાષાવાળા, યથાખ્યાત ચારિત્રવાળા, જિન, કેવળી, સર્વજ્ઞ, સર્વદર્શી, શુદ્ધ, બુદ્ધ, કૃતકૃત્ય. સ્નાતક થાય છે. તે વાર પછી વેદનીય, નામ, ગોત્ર અને આયુષ્ય કર્મના ક્ષય થકી ફલબંધનથી રહિત, પૂર્વે ગ્રહણ કરેલ ઈંધનને બાળી નાખ્યા છે જેણે અને (નવા) ઈધનરૂપ ઉપાદાન કારણ રહિત એવા અગ્રિની પેઠે પૂ ઉપાર્જન કરેલ ભવન નાશ થવાથી અને હેતુના અભાવથી હવે પછી (નવા) જન્મોની ઉત્પત્તિ નહિ હેવાથી, શાંત, સંસાર સુખથી વિલક્ષણ, આત્યંતિક (અનંત) એકાંતિક, ઉપમા રહિત, નિરતિશય ( ), એવા નિર્વાણ મેક્ષ સુખને પામે છે.