________________ અનુવાદ–નગમનય વસ્તુને એ બને ધર્મવાળી (એટલે સામાન્યરૂપે અને વિશેષરૂપે) માને છે, કારણ કે [આપની આજ્ઞામાં] વિશેષ રહિત એવું સામાન્ય નથી તેમજ સામાન્યરહિત એવું વિશેષ નથી. 5. 2. સંગ્રહનય. संग्रहो मन्यते वस्तु सामान्यात्मकमेव हि / सामान्यव्यतिरिक्तोऽस्ति न विशेषः खपुष्पवत् // 6 // અનુવાદસંગ્રહનય વસ્તુને કેવળ સામાન્ય ધર્મવાળી જ માને છે, કારણ કે સામાન્યથી જૂદું એવું વિશેષ [ આપને ઉપદેશ એવો છે કે] આકાશપુષ્પની પેઠે કંઈ છે નહિ. ક. 1 ત્યારે આ નય સમ્યક દૃષ્ટિ ગણાય? નહિ. કારણ કે દ્રવ્યને અને પર્યાયને બન્નેને સામાન્ય અને વિશેષયુક્ત માને છે. 2 આકાશને જેમ પુષ્પ ન હોય, તેમ સામાન્ય વિના વિશેષ ધર્મ ન હોય.
