Page Text
________________ 58 હિંદમાં આર્યલોક. અને મુડદાલ ચીજને અડવામાં વધારે છીટ માનવા લાગ્યા. વિય એટલે બેડુત જ્ઞાતિની મા અને બાહ્મણ બાપથી ઉત્પન્ન થએલી Rવ નામે નીચી નાતને તેમણે વિશ્વને ધંધે આપ્યા. મડદાંને અડકવાથી અને “મુએલા બળદને ચીરીને જેવા વગેરેની' ક્રિયાથી એ વેવ જ્ઞાતિ પણ વધારે વધારે વેગળી રહેવા લાગી. વાઢકાપની વિદ્યામાં ચતુરાઈમેળવવાને મડદાં ચીરવાની તો પહેલી જરૂર છે. બુદ્ધિધર્મ પડી ભાગતાં ધર્માદા દવાખાના બંધ પડ્યાં તેથી પણ હિંદની વૈવક વિઘાને ઘણું નુકશાન થયેલું હશે. મુસલમાને ઈ. સને 1000 થી દેશ છતવા લાગ્યા ત્યારથી નવા મતના પરદેશી વૈ દાખલ થયા. સંસ્કૃત પુસ્તકોના અરબી તરજુમામાંથી તેઓ એ વિદ્યા ભણ્યા હતા. હિંદુસ્તાનના મુસલમાન પાદશાહે તથા અમીર ઉમરાવોનો આશ્રિય માત્ર મુસલમાન હકીમોને જ મળવા લાગ્યો. હ૬ - ઘકવિવાની પડતી વધતાં વધતાં એટલી બધી વધી કે અતિ એ વિવા ગામડિયા વિદ્યાને હાથ જઈ પહોંચી. એમના જ્ઞાનમાં થોડા જેવા તવા સંસ્કૃત કિ, વસાણાંની યાદી, જદુના છુમંતર, અપવાસ, અને ઊંટવેદું માત્ર રહ્યું. એવા વિદ્યને બંગાળામાં કવિરાજે કહે છે, પણ બ્રિટિશ સરકારે સ્થાપેલી વિકશાળામાં (મેડીકલ કોલેજમાં ) હવે ઘણું હિંદુ વિદ્યાર્થીઓ ભણે છે, અને એ પ્રમાણે એ વિવાને ફરી ઉદ્ધાર થવા માંડે છે. હિંદી સંગીતશાસ્ત્ર–બ્રાહ્મણેમાં પિતાની સંગીત કળા પણ હતી. ઈ. સનની પૂર્વ ઓછામાં ઓછાં ચારસે વરસ પર તેમણે સાત સૂર કલ્પલા,તિ ઈરાનમાં થઈ અરબસ્તાનમાં ગયા; અને ત્યાંથી ઈ. સનના 11 મા સિકામાં પૂરેપના ગાયનશાસ્ત્રમાં દાખલ થયા. મુસલમાની અમલમાં હિંદુ ગાયનની પડતી થઈ. જૂદી ઢબનું ગાયન શીબેલા યુરોપી લેકને એ મીઠું લાગતું નથી, કેમકે એમાં સૂર અને પેટાસૂરના ઘણા જુદા જુદા વિભાગ કરેલા છે. પરંતુ એ રચવામાં બ્રાહ્મણોએ ઘણું બુદ્ધિ દાખવી છે, અને વિદ્યાતવાર નિધા રાખી જતાં એ શાસ્ત્ર મનોરંજક છે. હાલના સમયમાં સ્વદેશહિતકારી દેશી ગૃહસ્થાએ હિંદી સંગીતને ખૂબ તાજું કર્યું છે, અને લાખા હિંદી લેક એ ગાયનથી આનંદ પામે છે.
| SR No. | 032729 |
| Book Title | Hindni Prajano Tunko Itihas |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | W W Hunter, Unknown |
| Publisher | Education Society |
| Publication Year | 1899 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |