________________
૨૮ ઊંઘમાંથી જાગ્યા
“એમ માનજો કે ઘાસના જંગલમાં ચિનગારી પડી છે, અને તમે જેટલું લાંબુ કરશે તેટલું જોખમ તમને છે. પ્રભુ તમને એ જોખમમાંથી બચાવા.’
હતી, અને અનેક દિશામાંથી કામ કરનારાં અનેક ખળેા આ પરિસ્થિતિ ઉત્પન્ન કરી રહ્યાં હતાં.
એક તરફ્ સ્થાનિક સરકારી અમલદારાનાં કારસ્થાન પઠાણા તે ખૂબ ખુમરાણ થયું એટલે મેડાવહેલા પણ ખેંચી લેવામાં આવ્યા. જપ્તીનું કામ લગભગ બંધ હતું, પણ જપ્તીઅમલદારા કાકાકવાર કાંઈક લૂંટ લાવીને પેાતાની હાજરી જાહેર કરતા. પકડેલી બધી ભેંસ પાણીને મૂલે સરકારી આડતિયાઓને વેચાયા કરતી હતી. કેટલીકવાર પકડીને વેચેલી ભેસ ખાતે થયેલું ખ બાદ કરતાં એક ભેંસને પેટે ચાર કે સાડાચાર રૂપિયા મજરે આપવામાં આવતા, અને તે મહેસૂલપેટે જમા લઈને તેની પાવતીએ પહાંચાડવામાં આવતી. ખેડૂતા આ પાવતીને દાઝવા ઉપર ડામ જેવી ગણી ફેંકી દેતા.
ખીજી તરફ ૧૯ મી કરવાની તારીખ વીતી ગઈ.
જૂન ગઈ એટલે જમીન ખાલસા હુંજારા ખાલસા નેટિસે તેા નીકળી · ચૂકી હતી જ, લગભગ અઢારઓગણીસ ગામે જમીન ખાલસા પણ જાહેર થઈ ચૂકી હતી. છતાં લેાકેાને કશી પડી નહોતી. લેાકેા જમીન ખેડવાની તૈયારી કર્યે જતા હતા, ખાલસા જાહેર થયેલી
૨૨૩