________________
ભગવાન મોક્ષમાં ગયા એનો અર્થ એ નથી કે તેઓ આથમી ગયા ! ભગવાન ભલે મોક્ષમાં હોય, પણ એમના ગુણો તો અહીં પ્રકાશી શકે છે.
સૂર્ય ભલે આકાશમાં હોય, પણ આપણને તો પ્રકાશથી મતલબ છે ને ? પ્રકાશ તો અહીં મળે જ છે. સર્વજ્ઞ હોય તે સર્વગ હોય જ. સર્વગ એટલે વિશ્વવ્યાપી. त्वामव्ययं विभुमचिन्त्य०
-ભક્તામર. અન્ય દર્શનીઓએ ભગવાન માટે વાપરેલા શબ્દો એકદમ વાજબી છે, એમ શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિજીએ શક્રસ્તવમાં ઘટાવી આપ્યું છે.
- ભગવાન પુરુષસિંહ છે. સિંહ જેવા ગુણો ભગવાનમાં છે. કર્મશત્રુ પ્રત્યે શૌર્ય, કર્મના ઉચ્છેદમાં ક્રૂરતા ક્રોધાદિ પ્રત્યે અસહિષ્ણુતા, રાગાદિ પ્રત્યે પરાક્રમ, તપ પ્રત્યે વીરતા, પરિષદોમાં અવજ્ઞા, ઉપસર્ગોમાં અભય, ઇન્દ્રિયની ચિંતા નહિ, સંયમ માર્ગે કંટાળો નહિ, ધ્યાનમાં ચંચળતા નહિ.
આવા ભગવાનનું તમે ધ્યાન ધરો. ભગવાનમાં તમને સિંહ દેખાશે આપણી પાસે શૂરવીરતા છે, પણ સંસારના કાર્યમાં. ધર્મકાર્યોમાં તદ્દન કાયર છીએ ! કાઉસ્સગ્ન ઊભા-ઊભા કરીએ કે બેઠાબેઠા ?
ક્ષપકશ્રેણિમાં ઉત્કૃષ્ટ આત્મ-શક્તિ ક્યાંથી આવી ? સિદ્ધ ભગવાન પાસેથી. ઉપર સિદ્ધશિલાની છત્રી નહિ હોય ત્યાં આવી શક્તિ નહિ આવે.
આવી શૂરતાના કારણે જ ભગવાનમાં શૂરવીરતા આદિ ગુણો અસામાન્ય ગણાય, આપણા સામાન્ય ગણાય.
સિંહની ઉપમા ખોટી નથી. ભગવાનના કેટલાક અસાધારણ ગુણો ઉપમા દ્વારા જ સમજાવી શકાય. કેટલાક જીવો તો એવા હોય જે ઉપમા દ્વારા જ સમજી શકે. જીવોનો ક્ષયોપશમ વિચિત્ર હોય છે.
- ચાર અધ્યયન સુધીનું જે દસકાલિક ભણેલા દુપ્પસહસૂરિ
કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩
૩૫૭
