________________
તમને તીર્થકર બનાવે. જેટલા તીર્થકર બન્યા છે, તે આ રીતે જ સંઘની ભક્તિથી જ.
ચતુર્વિધ સંઘ ખાણ છે, જેમાં પાંચેય પરમેષ્ઠીઓ તૈયાર થાય છે.
તીર્થકર ગૃહસ્થ જીવનમાં હતા ત્યારે પણ તેમના મા-બાપ કોઈ તીર્થંકરના શ્રાવક-શ્રાવિકા જ હતા. એટલે કે સંઘમાંથી જ તીર્થંકર તૈયાર થાય છે.
આ સંઘના ગુણગાન ગાવાની શક્તિ નથી, છતાં ગાઈએ છીએ. જેથી કંઈક સંઘના ઋણથી મુક્ત બની શકીએ.
જીર્ણોદ્ધાર માત્ર દેરાસર કે ઉપાશ્રયનો જ નહિ, ચતુર્વિધ સંઘના કોઈપણ સભ્યનો પણ થાય. આ પણ સંઘ-ભક્તિ છે. એમને તમે ગુણ-માર્ગે આગળ વધારો તે પણ સંઘ ભક્તિ છે. ગુણીની પ્રશંસા ન કરો તો અતિચાર લાગે :
“સંઘમાંહિ ગુણવંતતણી અનુપબૃહણા કીધી.”
સંભવનાથ ભગવાન પૂર્વના ત્રીજા ભવમાં દુકાળના સમયે શ્રી સંઘની ભક્તિ કરીને જ તીર્થકર બન્યા છે. આ સંઘભક્તિ તીર્થંકરની માતા છે.
- દીન-દુઃખીનો ઉદ્ધાર વગેરે કરવામાં ન આવે તો દોષ લાગે. લોકમાં પણ નિંદા થાય : તેઓ ઉત્સવો કરે છે, પણ ગરીબોની પરવા નથી. માટે જ વસ્તુપાળ એવી દાનશાળાઓ બંધાવતા, જેમાં જેનઅજેન બધા જ જમતા.
મદ્રાસની પ્રતિષ્ઠા વખતે અજેનોને પણ બદામની કતલી વગેરે આપવામાં આવેલું. તેમને લાગ્યું ઃ જૈનોએ પહેલીવાર અમને આ રીતે યાદ કર્યા.
સંઘમાં ઘણી વખત આખાય ગામના તમામ લોકોને આમંત્રણ આપવામાં આવતું. અન્ન પેટમાં જાય એટલે સ્વભાવાકિ રીતે જ તે જૈન ધર્મ તરફ અનુરાગી બને.
અપૂર્ણતાની દૃષ્ટિએ જોઈશું તો ખામીઓ દેખાશે, પણ વિશાળ દૃષ્ટિએ ગુણો જ દેખાશે. મને તો આ સંઘના ગુણો જ દેખાય છે. અહીં ૧૬૦૦ ઠાણા છે. કોઈને વસ્ત્ર, પાત્ર, વસતિ, અન્ન આદિની તકલીફ
કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩
* *
* * * * * * * *
*
૨૬૭