________________
આપેલી.
આત્મશક્તિ કદી સમાપ્ત થતી નથી. અત્યારે પણ પ્રભુની શક્તિ કામ કરી જ રહી છે. સિદ્ધોનો ઉપકાર અત્યારે પણ ચાલુ જ છે. વધુ શું કહું ? સિદ્ધો વધુ ઉપકાર કરવા જ ત્યાં ગયા છે.
:
પૂ. હેમચન્દ્રસાગરસૂરિજી ઃ ઉપકાર કઈ રીતે સમજવો ? પૂજ્યશ્રી : બુદ્ધિમાં બેસે તો જ માનવું, એ લોકોને આ નહિ
સમજાય.
હું જ પૂછું ઃ ગૃહસ્થો તો સાધુ પર ઉપકાર કરે છે. સાધુ ગૃહસ્થો પર વધુ ઉપકાર કરે છે, એ સમજાય છે ? તમે જ સમજાવો. સાધુ પર ઉપકારની ભાવનાથી પરોપકાર કરે છે. સાધુને બોલવાની જરૂર નથી, એમના અસ્તિત્વ માત્રથી પરોપકાર થાય જ. સૂર્યને તો હજુ ભ્રમણ કરીને પ્રકાશ ફેલાવવો પડે છે. સાધુ વગર પરિભ્રમણે પણ પરોપકાર ફેલાવે છે, એ સમજાય છે ?
-
ચારિત્રમાં આનંદ ગુરુભક્તિના પ્રભાવથી જ મળે છે. ગુરુને ભગવાન તુલ્ય માનીએ તો ભગવાનનું અપમાન નથી થતું, પણ ભગવાન વધુ રાજી જ થાય છે. આખરે ગુરુ-પદની સ્થાપના ભગવાને જ કરી છે ને ?
ત્રણ તીર્થમાં પ્રથમ ગણધર પણ તીર્થ છે. તેની સ્થાપના ભગવાને જ કરી છે. ચતુર્વિધ સંઘની પણ સ્થાપના ભગવાને જ કરી છે. આપણા સૌમાં ભગવાનની શક્તિ કામ કરી રહી છે.
વિશ્વના બધા જ પદાર્થો કંઈક ને કંઈક પરોપકાર કરે જ છે. પરોપકાર ન કરે એવો એક તો પદાર્થ બતાવો. ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય તો ઉપકાર કરે જ છે. આકાશ પણ જગા આપીને ઉપકાર કરે જ છે ને ? પુદ્ગલ પણ ઉપકાર કરે છે. શરીર, મન, વચન, પુદ્ગલમાંથી જ બનેલા છે ને ? એ વિના મોક્ષને યોગ્ય સાધના થઈ શકશે ? વજઋષભનારાચ સંઘયણ, પુદ્ગલ વિના શું છે ?
સિદ્ધોમાં જીવત્વ છે ને ?
જ્યાં શુદ્ધ જીવત્વ હોય ત્યાં સહજ પરોપકાર હોય જ. તીર્થંકરો પણ સિદ્ધોના આલંબને કર્મ ખપાવે.
૧૭૮
* કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩
