________________
ગુરુત્વની સ્થાપના સ્વયં તીર્થકર દ્વારા થઈ છે.
ભગવાન ગણધરોના ગુરુ થયા ને ? એટલે જ ભગવાન, ભગવાન પણ છે ને ગુરુ પણ છે.
“સ્થાપના' એટલે પોતાની શક્તિનો ન્યાસ કરવો. અજેનોમાં શક્તિપાત શબ્દ પ્રસિદ્ધ છે. પાત એટલે પતન. અહીં સ્થાપના શબ્દ છે. ભગવાનની શક્તિની સ્થાપના ચતુર્વિધ સંઘ, દ્વાદશાંગી અને પ્રથમ ગણધરમાં થયેલી છે, એ સમજાય છે ? એક આદિનાથ ભગવાનની આ શક્તિ [તીર્થમાં મૂકેલી શક્તિ] ૫૦ લાખ ક્રોડ સાગરોપમ-અર્ધા ચોથા આરા-સુધી ચાલી.
આ શક્તિ આજે પણ કામ કરે છે માટે જ તો આપણે દેવગુરુ પસાય’ શબ્દનો પ્રયોગ પુનઃ પુનઃ કરતા હોઈએ છીએ. ‘દેવ ગુરુ પસાય’ કહેવું એટલે ભગવાન અને ગુરુની શક્તિનો સ્વીકાર
કરવો.
આપણી ઉપાદાન-શક્તિનો ઉઘાડ પુષ્ટ નિમિત્ત ભગવાન દ્વારા જ થઈ શકે, એટલું તો સ્વીકારવું જ પડશે. દેવ-ગુરુની કૃપાથી જ મુક્તિનો માર્ગ મળશે.
અત્યારે ભલે સાક્ષાત ભગવાન નથી, પણ નામાદિ ત્રણ તો છે જ. આ વાત ગુરુ દ્વારા જાણવા મળે છે. માટે જ ગુરુની આરાધનાથી મોક્ષ મળે, “ગુરુ વહુનાનો નોવો ” એમ કહેવાયું છે.
ગુરુ પર ભક્તિ બહુમાનવાળો અવશ્ય મોક્ષે જવાનો. એટલે તે સાધના વગર જ મોક્ષે જાય એમ નહિ માનતા. ગુરુનું બહુમાન એની પાસેથી સાધના કરાવશે જ. એ જ ગુરુ-બહુમાન કહેવાય. ગુરુ બહુમાન કદી નિષ્ક્રિય ન હોય. એ સાધના કરાવે જ.
- પૂ. આનંદઘનજીએ ભગવાનને “મુક્તિ પરમપદ સાથ” કહ્યા છે. પરમપદ ન મળે ત્યાં સુધી ભગવાન સાથે રહે છે. ભક્તની જીવન-નયા મોહના તોફાનથી ભલે હાલક-ડોલક થાય, પણ ડૂબતી નથી. કારણ કે ભગવાન સાથે છે.
- ગુરુ ભક્તિના પ્રભાવથી આ કાળમાં પણ સમાપત્તિ દ્વારા ભગવાનના દર્શન થઈ શકે છે – એમ યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચયમાં લખ્યું છે.
૧૫૦
જ