________________
છું, અજ્ઞાન છું. હું કોણ નમસ્કાર કરનાર ? નમસ્કાર કરવાની મારામાં કઈ શક્તિ ?
દ્રવ્યપ્રાણની ચિંતા કરીએ છીએ, પણ ભાવપ્રાણની કોઈ ચિંતા ખરી? દ્રવ્યપ્રાણ પણ આખરે ભાવપ્રાણના કારણે મળ્યા છે, છતાં તે [જ્ઞાન દર્શન આદિ] યાદ ન આવે તે આપણી કરુણતા નહિ?
જેટલી સંભાળ દ્રવ્યપ્રાણની રાખીએ તેટલી જ ભાવપ્રાણોની રાખીએ તો કામ થઈ જાય. મારામાં ભાવપ્રાણ છે. એની ખબર પણ અસંજ્ઞીને ન પડે. માટે જ ધર્મનો સાચો અધિકારી સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયછે. આ ગ્રન્થો દ્વારા ભાવપ્રાણોની પુષ્ટિ થશે.
નમસ્કાર કરું છું, નમસ્કાર કર્યો છે,” એમ ન કહેતાં નમસ્કાર હો' એમ કહ્યું તેનું કારણ સ્વની અસમર્થતા દર્શાવવાનું છે. અસમર્થતા જાણીએ તે જ માંગવાનું મન થાય ને ? પુત્ર પિતા પાસે માંગે. ભક્ત ભગવાન પાસે માંગે.
ભક્તની આટલી જ માંગણી છે : પ્રભુ ! મારો એક જ ભાવ નમસ્કાર થઈ જાય તો કામ થઈ જાય ! માટે જ લખ્યું : “કુરાપો ભાવિનનારઃ ” મનુષ્ય જન્મની જેમ ભાવનમસ્કાર ખૂબ જ દુર્લભ છે.
આત્મામાં બીજાધાન થયું હોય તો જ ભાવ નમસ્કાર આવી
શકે.
વિધિપૂર્વક ખેડૂત બીજની વાવણી કરે તો જ તે ફળ પામી શકે. ખેડૂત પહેલા ખેડે પછી વાવે. બીજ ન વાવે તો ઊગે ?
આપણા હૃદયમાં પણ ધર્મ-બીજની વાવણી ન થઈ હોય તો ફળ ન જ મળે. ધર્મીઓની પ્રશંસા તે જ ધર્મ-બીજની વાવણી છે. જીવનમાં ધર્મ ભલે ન હોય પણ તેની પ્રશંસા આવી ગઈ તો સાચો ધર્મ આવશે જ.
ભાવધર્મ હંમેશા પછી જ આવે છે. તે પહેલા તેની પ્રશંસા જ આવે છે. આપણને આજે આ ધર્મ મળ્યો છે, તેનું મૂળ કારણ પૂર્વમાં આપણે તેની પ્રશંસા કરેલી તે છે.
કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩ * *
મ
મ
મ
મ
મ
મ
મ મ
મ
મ
મ મ ૧૩૯
