________________
ધન્ય દિન વેળા ધન્ય ઘડી તેહ.’’
આ પ્રભુ-મિલનનો આનંદ છે. એ આ પંક્તિઓમાં વ્યક્ત થયો છે.
જ્ઞાનીઓ કહે છે ઃ પળે-પળે શ્વાસે શ્વાસે પ્રભુને સમરો. પ્રભુને યાદ નથી કરતા ત્યારે ચોક્કસ માનજોઃ મન સંકિલષ્ટ છે. પ્રભુ હોય ને મન સંકિલષ્ટ બને, એ વાતમાં કોઈ માલ નથી. તુમ ત્યારે તબ સબ હી ન્યારા...’
(૩) ગુરુયોગ : ભગવાન દૂર તો બધું દૂર, ભગવાન નજીક તો બધું નજીક. આવા ભગવાનને નમો. આ નમોમાં વિનય છે. નવકારમાં પ્રથમ ‘નમો’ છે પછી અરિહંત છે. નમુત્ક્ષણમાં પ્રથમ ‘નમો' છે. દશવૈકાલિકમાં લખ્યું :
‘ગાયારસ મૂળ વિગો ।'
આ બધું વિનય નમોની મહત્તા બતાવે છે.
ગુરુના વિનય વિના કદી સમ્યક્ ક્ષયોપશમ ઊઘડતો નથી.
આવા માણસને ભણવાનું મન પણ ન થાય, વિચાર પણ આવા જ આવે : અભણને પણ ચેલા થઈ જતા હોય તો મારે ભણવાની માથાફોડ કરવાની જરૂર શી ? આ અજ્ઞાનના ઘરના વિચારો છે.
જિજ્ઞાસા જગાડવા સૌ પ્રથમ મોહનો ક્ષય જરૂરી છે. એ [ક્ષય] ન થાય તો ક્ષયોપશમ જોઈએ. માટે જ અહીં ‘વિશિષ્ટ क्षय ક્ષયોપશનિમિત્તા ફ્લ[બિજ્ઞાસા] ન લસમ્યદટેઃ મત્તિ ।'' એમ લખ્યું છે. નહિ તો ક્ષય પછી ક્ષયોપશમ લખવાની જરૂર ન્હોતી. ગૃહસ્થોને તો ઉપદેશ આપીએ છીએ, પણ આપણે આપણા જ આત્માને ભૂલી જઈએ છીએ. જાનમાં વરરાજા જ ભૂલાઈ ગયા
છે.
-
બોધ આપનારા ગુરુમાં ઓછામાં ઓછા ચાર ગુણો જોઈએ. (૧) યથાર્થ નામવાળા.
"
'तत्त्वं गृणातीति गुरु : ।' એ વ્યાખ્યા લાગુ પડે તેવા ગુરુ હોવા જોઈએ.
કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩ *
૧૧૭
