________________
૭ સુ* ]
[ ૨૦૫
સુધી લઈ જવાયા નથી તેથી એાળખાયા નથી. આવા નિધિઓની માહિતી પણ એક સ્થળે મળતી નથી, પરંતુ ડો. પરમેશ્વરીલાલ ગુપ્તે ગુજરાતના સિક્કાનિધિએની પુસ્તિકા લખી છે. એમાંના ઘણા નિધિ એળખાયા નથી છતાં આ પુસ્તિકા ઇતિહાસને ઉપકારક અગત્યની માહિતી પૂરી પાડે છે. આ પુસ્તિકામાંથી ૧૭૫૮–૧૮૧૮ વચ્ચે ચલણમાં હતા તેવા સિક્કાની સક્ષિપ્ત માહિતી અત્રે આપવી જરૂરી લાગે છે.
રાજ્યતત્ર
મુહમ્મદશાહ તથા પીના મુઘલાતા સિક્કાઓ મુખ્યત્વે સુરત જિલ્લાના ચોર્યાંસી વિસ્તારમાંથી કામરેજ તાલુકાના કઠોરથી તથા વ્યારા તાલુકાના કપૂરામાંથી મળ્યા છે. અમદાવાદ જિલ્લાના દસક્રાઈ તાલુકામાં ઉવારસદ, ધંધુકા તાલુકાના *મિયાલા, મહીકાંઠામાં ખારી નદીના પટમાંથી તથા છૂટાછવાયા સિક્કા પંચમહાલના કાલેાલમાંથી મળ્યા છે.
દેશી રાજ્યાના સિકકાઓમાં દશક્રેાઈના વાલાડ ગામેથી મળેલી કેરીએ તથા વડાદરા જિલ્લાનાં ઘણાં સ્થળેા ઉપરાંત ખેડા જિલ્લાના કઠલાલમાં તથા પાંચમહાલના કણજરી( હાલેાલ તાલુકા )માં મળેલા આણંદરાવ ગાયકવાડના સિક્કાના ઉલ્લેખ કરવા જોઈએ.
ભરૂચના નવાબેાના સિક્કાઓના એ સારા નિધિ મળ્યા છે. વડાદરા જિલ્લાના કામરેજ તાલુકાના શાલા ગામે ચાંદીના ૧૧પર સિક્કા મળેલા તેમાં ભરૂચના રૂપિયા તથા અંકલેશ્વરમાં રૂપિયા તથા અર્ધા મળ્યા છે.
મરાઠા સિક્કા દશક્રાઈના ઉવારસદમાંથી, ધાળકાના ચલાડામાંથી ( સિકકાઈ રૂપિયા ), અમદાવાદ શહેરમાં શાહપુરમાંથી તથા ભરૂચ શહેરમાંથી મળ્યા છે. ઈસ્ટ ઇન્ડિયા કમ્પનીના સિક્કા પંચમહાલના કણજરી તથા છૂટાછવાયા ભરૂચથી પ્રાપ્ત થયા છે.
ઇન્ડો-પોટુ ગીઝ સિક્કા દક્ષિણ ગુજરાતમાં સિવાસા( વાપી થઈને )માં મળ્યા છે.
પાદટીપ
૧. P. L. Gupta, Coins, p. 125
૨.
ઇશ્વર એક જ છે અને મુહમ્મદ ઇશ્વરના પેગ'બર છે' એવા અથની કુરાનની
તજ ફારસીમાં (લા ઈલાહ ઇલ્લલાડ મુહમ્મદુર સુલુલ્લાહ ).
૩. ફારસી · બાદશાહ ગાઝી ’.
૪. ફારસી ‘સિક્કે મુબારક ’.
પુ. ફારસી · મૈમનત માનુસ સન જુલુસ ', ` આવા લખાણના ઉલ્લેખ હવે પછી
· માનુસ ફોર્મ્યુÖલા ' તરીકે કરવામાં આવશે.
.
