________________
૪૪૫]
અનુવ્રતિક વૃત્તાત
[rK
સૂરિજી વિહાર કરતા ગિરનાર આવ્યા. સાત દિવસ સુધી સ્વિંગ ખરા સાથે ગિરનાર વિશે વાદ કરી દિગ ંબરાને હરાવ્યા અને સ ંધના દેખતાં અંબિકાદેવીનાં પ્રત્યક્ષ દર્શન કરાવ્યાં.
આ રીતે શ્વેતાંબર માગની સ્થાપના થતાં દિગબરાએ મંદિરના પ્રવેશદ્રાર ઉપરના બલાનક મંડપથી ઝંપાપાત કરી આપઘાત કર્યાં.૨૮
શકાચાય
ભારતના પ્રભાવશાળી ધર્માચાર્યો અને તત્ત્વજ્ઞાનીઓમાં શકરાચાર્યનું નામ જાણીતું છે. એમના વિશે આ પ્રકારે અનુશ્રુતિ જાણવા મળે છે :
કેરલમાં કાલી ગામમાં શિવગુરુ નામે બ્રાહ્મણને ત્યાં શક સ. ૭૧૦ (ઈ. સ. ૭૮૮)માં એમના જન્મ થયેા.
શંકર શિવના અવતાર હોવાથી પ્રથમનાં ત્રણ વર્ષોમાં જ એમણે પુરાણ, કાવ્ય, ઇતિહાસ આદિ ગ્રંથેાના સાર શીખી લીધા. ચોથા વર્ષે પિતા શિવગુરુનું મરણ થયું. પાંચમા વર્ષે શંકર ગુરુગૃહના નિવાસી બન્યા અને ગુરુએ એને ભણાવી-ગણાવી પતિપદને યોગ્ય બનાવી દીધું.
એ ન દાતીરે વસતા ગેાવિદ યતિના શિષ્ય થયા, એ યતિ ગૌડપાદાચાયના શિષ્ય હતા. ગે।વિંદ યતિએ એમને સાચું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી ધ। પ્રચાર કરવાની આજ્ઞા આપી. પછી તે શંકર આચાય કાશી જઈને રહ્યા. ત્યાં અભ્યાસ કરી પ્રથા તૈયાર કરવાની શરૂઆત કરી.
તે
પછી એમણે કાશી બહાર વિજયયાત્રા શરૂ કરી. પ્રથમ પ્રયાગના કુમારેિલ ભટ્ટ પાસે ગયા, પણ એ સમયે એ મહાપંડિત સ્વર્ગવાસ પામી ગયા હતા. પછી માહિષ્મતીના મડનમિશ્ર પ ંડિત પાસે ગયા. શંકરાચાર્યની સાથે વાદ થતાં એ હારી ગયા. પછી મંડનમિશ્રનાં પત્ની ઉભયભારતી સાથે વાદવિવાદ થતાં શંકરાચાયે અમરુ રાન્તના શરીરમાં પ્રવેશ કરી, સંસારના અનુભવ મેળવી વાદ કરતાં એમના ઉપર પણ વિજય મેળવ્યો. એ સમયે ‘અમરુશતક’ રચાયુ. હવે પાંડિત ‘સુરેશ્વરાચાય’ નામથી એમના શિષ્ય થયા. સુરેશ્વરાચાર્ય દ્વારકા પીઠના અધિષ્ઠાતા બન્યા.
પછી દક્ષિણમાં તુંગભદ્રા સુધી પ્રવાસ કરીને શારદા–મંદિર બાંધ્યાં. ત્યાં શૃંગેરીમઠની સ્થાપના કરી.
દરમ્યાન એમની માતાનું અવસાન થતાં સંન્યાસના બધા નિયમ બાજુએ -મૂકી એ મહાપુરુષે માતાની ઉત્તરક્રિયા કરી.