________________
જાતિસૂત્રીયશારીર-અધ્યાય ૫ મે
૪૩.
તન્નઃ ત્રિવઃ પરિnતમયa: નનનકુરાલ્યા: ર્તિત- | પ્રસવ પહેલાંના કાળના સ્રાવના રંગ નલા: રિવરફુરિતિ ! એ સગર્ભા સ્ત્રી જયારે પ્રસવની | ઉપરથી પુત્ર કે પુત્રીનો પ્રસવ કહી શકાય તૈયારીમાં હોય ત્યારે જે મંગલ સ્વસ્તિવાચન કર્યું તત્રવપરાઃ શ્રાવ: ૪ઃ પુત્રનર્માનિ . હેય, જેની આસપાસ નાના કુમારો વીંટાઈ | શિશુક્રવાર પુત્રિશાન રાંતિ ૨૭ | વળ્યા હોય, પુન્નાગનું ફૂલ જેના હાથમાં હેય, પ્રસવ કરવા તત્પર થયેલી એ સ્ત્રીની - શરીર પર જેણે સારી રીતે માલિસ કર્યું હોય યોનિમાંથી આવતે તે કાળનો સ્ત્રાવ જે અને ગરમ પાણીથી જેની ઉપર ચપાસ સિંચન | ચીકણો, થોડા પ્રમાણવાળો અને દેખાવમાં કર્યું હોય, તેવી તે ગર્ભિણી સ્ત્રીને સારી રીતે ગળાના રસના જેવો હોય, તો એ સાવ તૈયાર કરેલી યવાગૃ–રાબ ગળા સુધી તે ધરાઈ પુત્રનો જન્મ સૂચવે છે; પરંતુ જે સાવ રહે તેટલા પ્રમાણમાં પાવી. તે પછી જેની ઉપર ખાખરાના પુષ્પ–કેસૂડાંના પાણીના જેવા ઓશીકું-તકિયો મૂકેલ હોય એવી કોમળ વિશાળ રંગવાળો હોય, તો એ સ્ત્રાવ પુત્રી-કન્યાના શયા પર તેને બેસાડવી. તે વેળા તેની સાથળાને જમને જણાવે છે. ૨૭ લગાર વાંકી વાળવી અને તે સ્ત્રીને ચત્તી રાખવી.
પ્રસવ પછીના કાળના સ્ત્રાવની પરીક્ષા પછી જેની ઉપર કઈ જાતની શંકા લાવી ન
| सूतेरूज़ तु ये स्रावा निन्दिताञ् शमयेत्तु तान् । શકાય એવી ચાર સ્ત્રીઓ, જેઓની ઉંમર પરિ. પકવ થઈ હોય, પ્રસવ કરાવવામાં જેઓ કુશળ
તથા અસ્થામાથાથાકુથાત દેવતા: ૨૮
જે સ્ત્રીને પ્રસવ પછીના કાળે જે સ્ત્રાવ હોય અને જેઓએ નખ કપાવ્યા હોય એવી બીજી
થાય છે, તેઓ તો નિંદિત ગણાય છે; માટે ચાર સ્ત્રીઓ તે સગર્ભા સ્ત્રીની બરદાસ કરવા ત્યાં - હાજર રહે.” ૨૦-૨૩
તેઓનું તો શમન જ કરવું જોઈએ–તેઓને
બંધ કરવા પ્રયત્ન કરવા; તેમ જ એ સ્ત્રીની પ્રસવ કરાવનારી સુયાણ સ્ત્રીઓનું કર્તવ્ય તે અવસ્થામાં દેવતાઓની પ્રાર્થના કરવી, frofi સાઘુત્તા ઉોઃ શિવૅવવા. તેઓની અમુક અમુક બાધાઓ રાખવી. ૨૮ આશ્વાર્થથ રોયન્ત પ્રજાપતિમ્ ારકા ગભની સ્થિતિ તરફ ધ્યાન આપી लोकान् पुत्रवतीनां च सुखानि विविधानि च ।
સગર્ભાએ વધુ कीर्तयेयुरपुत्राणां दुःखानि निरयादिषु ॥२५॥ अव्यावृते स्त्रिया गर्भे विवृते चापरामुखे । अदिति कश्यपं देवमिन्द्राणीमिन्द्रमश्विनौ । ग्राहीषु वर्तमानासु सा विवर्तत गर्भिणी ॥ २९॥ आयुष्मतां पुत्रवतां मङ्गल्यानां च कीर्तनम् ।।२६ - સ્ત્રીને ગર્ભ જે સંકુચિત થઈ ગયો એ સ્ત્રીઓ તે સગર્ભા સ્ત્રીને સાંત્વન
હેય, તેની જરાયુ-એરનું મુખ જો વિવૃતઆપે, પ્રિય વચને બોલીને તે ગર્ભિણીને
ખુલ્લું કે ફેલાઈ ગયું હોય અને ગ્રાહીતેઓ હર્ષ પમાડે; ધર્મ તથા અર્થની પ્રેરણા
પ્રસવની વેદનાઓ (વે) જો ચાલુ જ
રહ્યા કરતી હોય, તો એ સગર્ભા સ્ત્રીએ તે કરતા પ્રજાપતિ-બ્રહ્માનું અને પુત્રોથી યુક્ત
સ્થિતિને અનુસરી વિશેષ વર્તન કરવું, થયેલી સ્ત્રીઓનાં વિવિધ સુખનું વર્ણન કરે,
પડખાં ફેરવ્યા કરવાં. ૨૯ તેમ જ પુત્રરહિત સ્ત્રીઓનાં દુઃખોને વર્ણવે
પ્રસવની વેદનાઓને અનુસરી અને અદિતિ, કશ્યપ, ઇંદ્રદેવ, ઇંદ્રાણી,
જન્મની પરીક્ષા અશ્વિનીકુમારો તથા લાંબા આયુષવાળા, | તi દિકુ ક્ષિ૬ ના પ્રકારે છે પુત્રયુક્ત અને મંગલકારી એવા પુરુષનું | વિશ્વિતામિ વમિ િરાવતે સ્ત્રિયમ્ રૂ પણું વર્ણન કરે. ૨૪-૨૬
ગ્રાહી કે પ્રસવકાળની વેદનાએ જે