________________
- B.Sc., LL.B., Ph.D.,
ડૉ. રેણુકા પોરવાલા યોગનિષ્ઠ આચાર્ય શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરજી મહારાજ એક અધ્યયન' વિષય પર પીએચ.ડી. કરેલ છે. ડિપ્લોમા ઈન જેનોલોજી કરી રહ્યા છે. જેનેજગત સામાયિકના દિલ્હી વિભાગના સંપાદિકા છે.
જૈન ધર્મમાં ચતુર્વિઘ સંઘની ગણના પચ્ચીસમાં તીર્થકર તરીકે થાય છે. જેને બાળક પુખ્તવયે આ સંઘનો એક હિસ્સો બને છે માટે એનું ચારિત્ર ઘડતર એવા પ્રકારનું હોવું જોઈએ જે દેશ તથા સમાજ બંનેની પ્રગતિમાં સહાયરૂપ બને. એ ક્યારે શક્ય થાય? જ્યારે એને સમાધાન સાથે ધાર્મિકજ્ઞાન આપવામાં આવે ધર્મધ્યાન માટે રૂચિ પ્રગટાવવામાં આવે તથા એ જિજ્ઞાસુ જીવની રહસ્ય પામવાની ઇચ્છાને બુદ્ધિગમ્ય રીતે સંતોષવામાં આવે. બાળકને જ્ઞાનમાર્ગમાં આગળ ધપાવવા માટે કઈ કઈ બાબતો પર વિશેષ લક્ષ રાખવું તથા એને માટેનો અભ્યાસક્રમ કેવા પ્રકારનો હોવો જોઈએ તેની વિશેષરૂપે અહીં ચર્ચા કરીશું.
જૈન બાળક જન્મે ત્યારે એને કાનમાં નવકારમંત્ર સંભળાવવાની ચીવટ આપણે રાખીએ છીએ પરંતુ એટલી જ કાળજી એનામાં ધાર્મિક સંસ્કારના સિંચનમાં લેવાતી નથી. આપણે ધાર્મિક શાસ્ત્રોની સાથે કેટલીક મહત્ત્વની બાબતો પર વિશેષ ધ્યાન આપીને શિક્ષણ પદ્ધતિમાં થોડો ફેરફાર કરીએ.
પ્રથમ : બાળકની તાલીમમાં જેનયોગનો ઉમેરો કરવો તથા જેને કથાઓને માધ્યમ બનાવી સંસ્કાર સિંચન કરવું.
બીજુ : અન્ય ધર્મની શિક્ષણ પદ્ધતિનો તુલનાત્મક અભ્યાસ કરી આપણી તૂટીઓ સુધારવી.
ત્રીજી : ભારત સિવાયના દેશો બ્રિટન અને અમેરિકાની ધાર્મિક શિક્ષણ પદ્ધતિ સુધારા વધારા સાથે દેશ કાળની પરિસ્થિતિ (જ્ઞાનધારા ૬-
૭ ૭ ૦ જૈિનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭