________________
માર્ગ ગ્રહણ કરાય ત્યારે તેના વિકાસમાંથી શાસ્ત્રોથી ન મેળવી શકાય તેવો અનુભવ પ્રાપ્ત થાય છે. જેમ સુવર્ણનું પરીક્ષણ ઘર્ષણ, છેદન, તાપન અને તાડન એમ ૪ પ્રકારથી થાય છે તેમ શાસ્ત્રનું પરીક્ષણ શ્રત, શીલ, તપ, દયા/અહિંસા એ ગુણોથી થાય છે. જેનશાળાના અભ્યાસક્રમમાં આવો ધર્મ વણાયેલો હોવો જોઈએ. અભ્યાસક્રમ પરીક્ષાલક્ષી કે સરખામણીવાળો પછી પારિતોષિક કે punishment પર આધારિત ન હોય (so not based on prize competition, punishment or exams) ભલે, પરીક્ષા હોય પણ પરીક્ષાલક્ષી તો ન જ હોય, ઈનામ આપો પણ લક્ષ્ય આ લાલચનું ન હોય. ટૂંકમાં આચરણલક્ષી જ હોય. આવી ધર્મસાધનાથી જીવનમૂલ્યો ખીલે છે.
IV) આદર્શ અભ્યાસક્રમ વ્યક્તિગત હોય.
બાળકોને Practical level પર ૪ પાયાના સિદ્ધાંતો પાળી શકાય, તે માટેનાં સૂચનો.
૧. અહિંસા)
૧૦ પ્રાણ (૫ ઇંદ્રિયો, ૩ બળ (મન-વચન-કાયા), આયુષ્ય, શ્વાસ) આ ૧૦ પ્રાણમાંથી એક અથવા વધુને હણવા તે હિંસા છે. આ પ્રાણ પોતાનાં હોય કે બીજાનાં, પોતે કરે, કરાવે કે અનુમોદન કરે એ બધું જ હિંસા માટે તેનાંથી દૂર રહેવું.
- કોઈનું અપમાન કરવું, નિંદા કરવી, ચુગલી કરવી, કોઈને કરાવવા કે કોઈથી ડરવુ, કોઈનું બૂરું ઈચ્છવું, આ બધી ૪ હિંસા માટે તેનાંથી દૂર રહેવું is અહિંસા.
- જૂઠું બોલવું, ચોરી કરવી, બેઈમાની કરવી, ઠગાઈ કરવી, ક્રોધ, માન, માયા, લોભ મદ ઈર્ષા, દ્વેષ આ પણ બધું જ હિંસા છે માટે ન કરવું.
- પ્રમાદ કરવો, છતી શક્તિએ ઉદ્યમ ન કરવો તે પણ હિંસાજ માટે બચવું (જ્ઞાનધારા ૬-૭ Q ૬૩ જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭