________________
આચાર-વિચાર, રીત-રિવાજો નક્કી તતો હોય છે, અથવા તો પરંપરાગત રીતે દરેકબાબતો કરવામાં આવતી હોય છે. આવા સમયમાં ચર્તુવિધ સંઘમાંથી કોઈની ભૂલ થાય તો વ્યક્તિને વખોડવાને બદલે તેનામાં રહેલા દોષોના મૂળને હાંકી કાઢી જેન ધર્મના ગૌરવને જાળવવું જોઈએ.
આજે-શ્રાવક-શ્રાવિકાઓ પણ સિદ્ધાંતોને જાણ્યા વગર, ગમે ત્યારે, ગમે ત્યાં પોતાના અભિપ્રાયો રજૂ કરતાં હોય છે. જો તેઓ પોતે સાધુ-સાધ્વી ૨૪ કલાક સાધુપણાના ભાવમાં જ રહે તેવી અપેક્ષા રાખતા હોય તો પોતે ૨૪ કલાક શ્રાવકપણાના ભાવમાં જ રહેવું એવું પાલન ન કરી શકે? આપણા આચારવર્તન-વ્યવહારને સુધારવા નથી ને બીજાનો દોષ કાઢવો છે! આ વાત ખરેખર યોગ્ય છે ખરી!
આજે આપણે ખાન-પાન એવા બનાવી દીધા છે કે સાધુસાધ્વીને યોગ્ય સમયે સાત્ત્વિક, નિર્દોષ અને પથ્ય આહાર મળતો નથી. સાંજની ગોચરીમાં તો મોટેભાગે સૂકા નાસ્તાથી ચલાવવું પડે છે. ઊંચા ઊંચા બહુમાળી મકાનોમાં રહેવા જવાની દોડ વધી છે અને સાધુ-સાધ્વી લિકટ વાપરે તો તેને દોષ દઈએ છીએ. ઉદ્ભટ પહેરવેશ પહેરીને તેમને આકર્ષીએ છીએ અને દોષ તેમનો જોઈએ છીએ. ધર્મારાધના ગામડામાં સારી રીતે થઈ શકે એ બધાં જ જાણે છે પણ જ્યારે જેનો જ ગામડા છોડી શહેરોમાં વસવાટ કરી લે અને સાધુ-સાધ્વી તેમને પ્રતિબોધવા શહેરોમાં આવે ત્યારે આપણે એમ કહીએ કે ગામડાં ગમતા નથી.
આજે ધર્મસ્થાનકો, જિનાલયો વગેરે નવા નવા બંધાવનારા શ્રાવકો ઘણા હાજર છે પણ ધર્મનો જિર્ણોદ્ધાર કરી લોકાશાની જેમ જૈનશાસનને, ગૌરવને જીવંત રાખનાર શ્રાવકો ક્યાં છે? વર્તમાને ધન્નાશા, ભામાશા, પેથડશા, જગડુશા વગેરે બિરુદધારી શ્રાવકો તો ઘણા છે પરંતુ પ્રશ્ન એ છે કે તેઓ જિનશાસનની (જ્ઞાનધારા ૬-૭ ૧૪૬) જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬
