________________
યોગ એ ચંચળ પ્રવૃત્તિ છે. અપ્રવર્ત અવસ્થા હોવાથી યોગ સ્વતઃ ખરી પડે છે. પ્રવૃત્ત તે જ યોગ છે. અહીં શૈલેષીકરણ કરી અરિહંત પ્રભુ યોગોને સર્વથા સ્થિર કરે છે. અર્થાત્ તેનો ક્રિયા કલાપ બંધ કરી તેનાથી વિખૂટા પડે છે. અનાદિકાળન કાર્પણ અને તેજસ જેવા શરીરનો પણ હવે પરિત્યાગ કરવાની ઘડી આવી છે. એટલે શૈલેષીકરણ આવશ્યક છે. ત્યારબાદ ક્રમશઃ બાદરમનયોગ, બાદરવચનયોગ, બાદરકાયયોગનું વિસર્જન કરી સૂમ મનયોગ સૂક્ષમ વચનયોગનું એ બંનેને યોગનું પણ વિસર્જન કરી અંતે એક સૂક્ષ્મ કાયયોગ છે. તેનું વિસર્જન થતા મુક્ત અવસ્થા પ્રગટ થાય છે. ખરું પૂછો તો ભગવંતોની આ એક અંતિમ તપસ્યા છે. સામાન્યપણે ઇચ્છા નિરોધઃ તપશ્વ' એવી વ્યાખ્યા કરવામાં આવી છે. પરંતુ અહીં અરિહંતો માટે યોગઃ નિરોધઃ તપ’ તેવી યોગ નિરોધની તપસ્યા કરી હવે ભગવંતો મુક્તિ પદને પામવાના ક્ષેત્રીય અધિકારી બની ગયા છે. તેવા અરિહંતોને કવિશ્રી વંદન કરી વસ્તુતઃ સિદ્ધ અવસ્થાને વંદન કરી રહ્યા છે. હવે તેઓ અરિહંતોમાં સિદ્ધ અવસ્થાના દર્શન કરી રહ્યા છે. તેથી તેનાં પંચાંગભાવે વંદન દશાંગભાવ વંદન જેવા થઈ ગયા છે.
અરિહંત વંદનાવલી
seek se
x- ૮૧)
