________________
No. 26.) KHAROD INSCRIPTION OF RATNADEVA III-CHEDI SAMVAT 933.
163
In editing the Aniodā Plates of Prithvidēva I, Hiralal suggested that the term Vankēsvara, whics is found in the present inscription also, might refer to an 'aboriginal local deity. In Sanskrit and Präkrit vanka has the san.. meaning as Skt. vakra and the latter is a name of Rudra according to the Anēkārthasära of Lharaṇīdāsa. Thus Varkēsvara may signify Siva and the word isvara added after Vanka would point to the same conclusion. This explanation seems quite justified as we know that the Kalachuris of Ratanpur were adherents of the Saiva faith.
I edit this inscription from an impression found amongst those received from the office of the Director General of Archæology in India by the Government Epigraphist for India.
TEXT. [Metres: vv. 1, 5, 7, 9, 10, 14, 25, 26, 42, Sardulavikridita ; v. 2, Sikharini; vv. 3, 30, 41, Sragdharā; v. 4, Bhujangaprayāta ; vv. 6, 8, 36, 38, 39, Arya; vv. 11, 13, 15, 17-19, 27-29, 31-35, 37, 40, 43, 44, Anushtubh ; v. 12, Malini ; v. 16, Mandākranta; v. 20, Upajäti; vv. 21, 23, 24, Vasantatilakā; and v. 22, Vamasthavila.] 1 Om namaḥ śivāya | Kalyāṇāni karotu Parvvatasutā-pāņi-graha-prakra[mē]
dēvah kēli-kalā-nidhis-trijagatā[m Daksh-adhvara-dhvaṁsakah yah kanthe
dyuti-vasasi jana-[drisk] -- --U [Gaulri-vaktra-niriksha pāya) 2 [vi]dadhē mugdh-ērdu-dipa-tvisha ||1|| Kriyād=vah kalyanamh niravadhi vidhätus
trijagatām samunmilan-nil-otpala-dela-ruchinām eshachari ruchih kanthasy
ochchaireachala-tanaya-vaktra-kamala-prasarppat-(saurabhyö tura-madhukar-&-] 3 - [tir]-iva 12|| Jivātuḥ kairavāņām-amrita-rasa-dhari(ras=) süpakärah suranan=
tārānām prāma-näthah kusuma-bara-kathā-'dhyāyinath Pithamarddah idarso
dig-vadhünām (pri]thu-gagana-saro-rā[jahansas)- u - pām bringāro - U Z U 4 fral-ruchir-abhüd-Atri-nöträt-gudhāṁśuḥ 13|| Dharitribhujo Haihay.[sta]sya vambo
vaba)bhüvuruyabah präpayoshām=udāram bhuja-jyl-lati-va(ba)ddha-Lamkadhināthah Sahasrarjjuno vira -- --1141 [Sri-Kokalla-nfipas ?]-tad
anvaya-bhavas-ta5 t-sūnavo='shtādasa khyāto [hy=ē?]shu laghuḥ Kalinganpipatir=vVankēsvar-ārā
dhanāt | Tumman-adhipatiḥ sutõ='sya Kamalah sri-Ratnarājas-tataḥ Prithvidēva-narēsva[ro]='bhavad=atah [kshön-ika)-chūda-maṇiḥ 1511 (J&Jalladēva-]
njipatis-ta6 t-sūnur=abhūt-Suvarnnapura-nātham | Bhujava/ba)lam=&vaba)lar chalera nija
bhuje-va(ba)lataḥ samikē yaḥ 116|| Asīt=tat-tanayo nay-ochita-matiḥ kshön-isa-chudamani-srő(krē)ni-sancharana-spravu(bu)ddha ?]-charaṇaḥ [fri-Ratnadēv-ähvayah] I
lok-ālo7 ka-gir-indra-kandara-dari-vibrānta-vidyadhari-vaktr-ēmdu-dyuti-jäla-(pām)sa(su)la-yabo-räsih
pravir-agranih 1171! Yas=Chodaganga-nfipatim Kalinga-des-adhipa[m] gaj
adhikam samiti Jaţõsvara uvuuksitak-Akvayujõ=ntikañ=cha(?)--) 1811 8 Prithvidova-npipastataḥ samabhavad=yan-mauli-[de]g-ollasad-ratn-archchir-nichayēna
rañjitam=Umābharttu) pad-āvja(hja)-dvayam | jitvā yēna Jafobvaro narapatih samkhyö va-dor-vvikra[maih] ---UUU UUU U
- - - |1911 9 Gand-odbhēdi-mad-ärvu(bu)-ni[rjita)-kari-tyā - - vyājataḥ kinh vächyaḥ sa
jagat-trayi-matha-kpit-āvāso yasas-tāpasaḥ yasy-o[dvējlana-krona-bhuti-kaņikā. ja -na partē sasi ?] --dhi-Him-adri-küta
- - - 0-- 0-|10|| Soe above, Vol. XX, p. 77.