________________
05 આઠમા પ્રકરણમાં નવકારમંત્રનું વૈજ્ઞાનિક વિશ્લેષણ કર્યું છે. મંત્રની આરાધનાથી અનુભવાતા વાસ્તવિક અનુભવો, અક્ષરોમાં રહેલી વૈજ્ઞાનિક અસર, મનોવૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિએ મંત્રની મહત્તા, નવકારમંત્રના વર્ષોની માનવમન પર અસર, શરીરના પંચ ચક્રો સાથે મહામંત્રના પાંચ પદોનો વૈજ્ઞાનિક સંબંધ, મહામંત્રના ધ્યાનથી પ્રગટતી ભયમુક્તિ ઇત્યાદિનું વર્ણન કરી, મહામંત્ર માત્ર શ્રદ્ધા કે ચમત્કાર નથી પરંતુ એક વિશાળ, વિરાટ વૈજ્ઞાનિક અનુભવ છે તે વાતની સ્પષ્ટતા કરી છે.
નવમાં પ્રકરણ પરિશિષ્ટમાં શ્રી નવકારમંત્રની મહત્તા દર્શાવતા ચિત્રો, યુગાચાર્યોનો હસ્તલેખિત નવકારનો પાઠ, શ્રી નવકાર મંત્રનો બાલવબોધ આપેલા છે.
આ સમગ્ર સમય દરમ્યાન નવકારમંત્રરૂપી વર્ષાની ધારકોને ઝીલતાં ઝીલતાં હૃદયમાં એ મંત્ર પ્રત્યે શ્રદ્ધા, સન્માન ને પૂજનીય ભાવનાના અંકુર ફૂટ્યાં. શુદ્ધ આરાધના શરૂ થઈ ને જન્મ સાથે જ આ મંત્ર પ્રાપ્ત થયો તે મારા સદ્ભાગ્યનું મને પહેલીવાર જ્ઞાન થયું. મંત્રની મહત્તા ને મૂલ્ય સમજાયું. આ સર્વે પ્રાપ્ત થયું તેને હું મારું પરમ સદ્દભાગ્ય માનું છું.
શ્રી નવકારમંત્રનું અધ્યયન કરાવી શકે તેવી સર્વ સામગ્રી આ શોધનિબંધમાં વ્યક્ત કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે. છતાંય આપણી અનુભૂતિઓ, કલ્પનાઓ, વિચારો, હૃદયના ભાવો બીજા પાસે વ્યક્ત કરવા જેવાણીના માધ્યમનો આસરો લઈએ છીએ તે વાણીના માધ્યમની સ્વભાવગત મર્યાદાઓ છે. વાણી આપણા વિચારો, ભાવ કે અનુભવને પૂરેપૂરી વાચા આપી શકતી નથી. તેનું કોઈક પાસું, કોઈક અંશ તો અનિરૂપિત રહી જાય છે. વળી, આ વિષય પણ એવો વિશાળ, ગૂઢ અને વિરાટછે કે પર્ણજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયા સિવાય તેને પૂરેપૂરો અભિવ્યક્ત ન કરી શકાય. તેથી કદાચ મહામંત્રના કેટલાંક રહસ્યો અવ્યક્ત પણ રહ્યાં હોય.
ઋણ-સ્વીકારઃ સૌ પ્રથમ ગળથૂથી માં જ નવકાર મહામંત્રનું પાન કરાવનારા માતા-પિતાનું ઋણ માનું છું. બોમ્બે યુનિવર્સીટીમાં ૧૯૬૯માં એમ.એ. વીથ ફલોસોફ કર્યા પછી - ૧૬ વર્ષના પરદેશના વસવાટ પછી ૧૯૯૨ માં અમદાવાદ ગુજરાત વિદ્યાપીઠમાં જૈનદર્શનમાં ફરીથી એમ.એ. કરવા મારા પિતાએ મને પ્રોત્સાહન આપ્યું. એટલું જ નહીં પણ યુનિવર્સીટીમાંથી સર્ટીફીકેટો લાવવા, માઈગ્રેશન સર્ટીફીકેટ, સ્કૂલ લીવીંગ સર્ટીફીકેટ આ બધુ અથાગ પ્રયત્નો કરી મુંબઇથી મને મોકલાવ્યું ને મારો અભ્યાસ શરૂ થયો ને હું પી.એચ.ડીની પદવી સુધી પહોંચી શકી. આ પુસ્તકનું સર્જન કરી શકી તેમનો હૃદયપૂર્વક આભાર માનું છું.
આશ્ચર્યની વાત એ છે કે જેમ જેમ મિત્રવર્તુળ અને સ્વજનોમાં ખબર પડતી ગઈ કે હું આ નવકારમંત્ર પર શોધનિબંધ લખું છું તેમ તેમ તેઓ શોધી શોધીને મને નવકારમંત્ર વિષેના પુસ્તકો મોકલવા લાગ્યા મારા માનનીય ગુરૂપ્રો. દામુભાઈ, મુંબઇના વડીલ મિત્ર ગોવિંદજીભાઈ, મારા ભાભી પ્રવિણાબેન, ઉદેપુરના મિત્ર હેમલતા-અમદાવાદના સ્મિતાબેન-હીરાબેન-સરોજબેન, લાવણ્યના ગીતાબેન વિપુલભાઈ, મુંબઇના હીરાબેનનો આભાર માનું છું. પુસ્તક તૈયાર કરવાની કોમ્યુટરથી બાઇડીંગ સુધીની બધીજ જવાબદારી નિપૂણતાથી પાડ પાડનાર ભાઇ શ્રી દીનેશભાઈ તથા મનીષભાઇનો આભાર. વિદ્યાપીઠના મારા સહાધ્યાયી કેતના-પ્રવિણા તથા અન્ય મિત્રોએ મને આ વિષય પર
અનેક પુસ્તકો આપ્યાં તે સર્વે આ શોધનિબંધ લખવા માટે પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષપણે સહયોગી રહ્યાં છે. * સૌની હું અત્યંત ઋણી છું. મને આ વિષયનું સૂચન કરનાર દીપ્તિબેનનો અંતઃકરણપૂર્વક આભાર Yew