________________
તૃતીય પરિચ્છેદ ].
ધર્મ તથા ચારિત્ર્ય જાલૌરપુર નજીક, સુવર્ણગિરિ પર્વતના એક ઈંગ વિક્રમનું જ છે. તે માટે માનવાને કારણ મળે છે કે, ઉપર, યક્ષવસતિ નામે શ્રી મહાવીરનું એક મેટું ચૈત્યર જ્યારે જ્યારે પ્રજાને એમ લાગતું કે અમુક રાજાને ૯૯ લક્ષ (નૈયા)ની મુડી ધરાવતા એક વેપારીએ ૬૪ રાજઅમલ, સત્યસ્વરૂપે પ્રજાના પિતા તરીકેનો તથા બંધાવ્યું હતું.
પ્રજાના સંરક્ષક–પ્રજાપતિ તરીકેનો નીવડે છે ત્યારે ઉપરના સઘળા–-સિક્કાઈ તથા સાહિત્યીક- ત્યારે તેવા ભૂપાળના ૫ નામ જોડે વિક્રમાદિત્યનું ઐતિહાસિક પ્રમાણથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, શકારિ ઉપનામ' લગાડતા; એટલે તે રાજાનો રાજ્યઅમલ વિક્રમાદિત્યને તથા તેના આખા ગઈભીલવંશનો ખતમ થઈ ગયા બાદ જ તે ઉપનામ લાગું પડયું છે, તથા રાજધર્મ જૈનધર્મ હતો. આપણા નિયમ પ્રમાણે તેવું બિરૂદ તેની પ્રજાએજ જેડયું છે એમ બહુધા ધર્મસંબંધીને આ પ્રશ્ન તે વંશના વર્ણનની સમાપ્તિ માનવું રહે છે. કર્યા બાદ પરિચછેદના અંતે જણાવ જોઈતો હતે. પણું તેનામાં તે નામ પ્રમાણે ગુણે હતા. દરેકે દરેક સાક્ષી પુરાવાનાં ટાંચણે ત્રુટિત થઈ જવાની ભીતિથી માનુષી સદ્દગુણોમાં તે એક આદર્શ રાજપતિ હતો એમ અહીંજ તે લખી કાઢયો છે તે માટે વાચકવર્ગની કઈ પણ જાતની અતિશ્યક્તિ વિના કહી શકાશે. ક્ષમાપના માંગી લઉં છું.
પિતાની પ્રજા ઉપર જેમ તે વાત્સલ્યભાવ ધરાવતો છેલ્લા બે હજાર વર્ષ સુધીના કાળમાં, હિંદની હતા, તેમ પ્રજા પણ, તેણે કરેલા ઉપકારના બદલામાં ભૂમિ ઉપર જુદા જુદા પ્રદેશ ઉપર રાજવહીવટ તેના ઉપર તેટલીજ અનુગ્રાહી બની રહી હતી. તે
ચલાવતા કેટલાયે નૃપતિઓ થઈ ભૂપતિના મેમાંથી પડતા બોલ, પ્રજા પેકશકને અને રાજદ્વારી તથા ગયા છે. પણ તે સર્વેમાં જે કોઈ ખડે પગે ઉપાડી લેતી હતી. પ્રજાનો એટલો બધો નિતિક ચારિત્ર્ય પણ નરપતિનું નામ ખરા પ્રજા- સંપૂર્ણ વિશ્વાસ તેનામાં જામી ગયો હતો કે, તેના વિશે
પતિ તરીકે પ્રજાના હૃદયમાં ઉનામાં પણ કોઈ વ્યક્તિ એ ખ્યાલ નહોતી સદૈવ કેતરાઈ રહ્યું હોય, તે તે એકલા આ વીર કરતી, કે તે રાજા કઈ રીતે આપણું અનિષ્ટ કરશે.
(૧) આ જાલૌરપુરને જાલૌરનગર, જાલેરપુરી, જાલેર (૧૪) ચૈત્ય બંધાવનાર ભલે વેપારી છે; પણ જે રાજાના વિગેરે નામથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે એક પ્રાચીન રાજ્ય તે બંધાવાયું તેની સહાનુભૂતિને એક પુરાવે તે જૈન તીર્થ ગણાય છે. વિશેષ હકીકત માટે જૈન પત્રના ખરે જ ને? સરખાવો ઉપરની ટી. નં. ૫૯, ૬૦ તથા ૧૨) સૌખ્ય મહોત્સવ અંકમાં પૃ. ૪૧ થી ૫૫ સુધીને ૫. (૬૫) સરખા નીચેની ટીકા નં. ૬૬ તથા ૬૭ નું મુનિશ્રી કલ્યાણવિજયજીએ લખેલ નિબંધ જુઓ.
લખાણ. (૬૧) આ સુવર્ણગિરિ પર્વતને (ટી. નં. ૬૦ માં (૧૬) આ પ્રથા હિંદુ રાજાઓની હિંદી પ્રજાએ અખદર્શાવેલ પૂ. મુનિશ્રી કલ્યાણવિજયજીએ ગુજરાતમાં આવેલ ત્યાર કરેલી હતી એમ સમજવું રહે છે. અને તેથી કરીને હાલના ડીસાપ અને ભીલડીયાજીની આસપાસના પ્રદેશમાં જેવી મુસ્લીમ અધિકારની હિંદ ઉપર જમાવટ થઈ કે તે હોવાનું ઠરાવ્યું છે. (જૈનયુગ નામનું માસિક; વિ. સં. બાદ તે નષ્ટ થઈ ગઈ છે. ૧૯૮૫ ને અંક જુઓ).
(૬૭) પૃ. ૩૪ ટી. નં. ૧૦ From Amarakosa we . (૬૨) શ્રી મહાવીરનું ચિત્ય બંધાવ્યું છે એટલે તે learn that sudraka, Hala and other kings બંધાવનાર જૈન હોવાનું સિદ્ધ થાય છે (સરખાવો ઉપરનું had the title of vikramaditya અમરકેષના લખાટી. નં. ૫૯).
હુથી સમજાય છે કે, શુદ્રક, હાલ અને બીજા રાજાઓએ (૬૩) ૯૯ લક્ષ સેનૈયા જેટલી સંપતિ ધરાવનાર વેપા- વિક્રમાદિત્યને ઇલકાબ ગ્રહણ કર્યો હતે. (રાજાએ પોતે રીઓ હતા; આ હકીકતથી તે સમયની અઢળક સમૃદ્ધિને આવું બિરૂદ નહીં ગ્રહણ કરેલ, પણ તેમની પ્રજાએજ તેમના ખ્યાલ આવે છે,
સદગુણથી આકર્ષાઈને તે લગાડયું હોવું જોઇએ.).