Prachin Bharat Varsh Part 03

SR No.: 032485
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1937
Total Pages: 512
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 14 MB

Page 130

પરિચ્છેઢ ]
active service under the orders of the King, his grandfather Pushyamitra; who at this time must have been advanced in years, resolved to crown his military success by substantiating and proclaiming a formal claim to the rank of Lord Paramount of Northern India. His pretensions received confirmation by the success of Agnimitra, in a local war with his southern neighbour the raja of Vidarbha (Berar) which resulted in the complete defeat of the Raja, who was obliged to cede half of his dominions to a rival cousin; the river Wardha being constituted the boundary between the two principalities.= અગ્નિમિત્રના યુવાનપુત્ર વસુમિત્રને તેના દાદા પુષ્યમિત્ર રાજાની આજ્ઞાનુસાર યુદ્ધપ્રવૃત્તિમાં રોકવામાં આવ્યા હતા. પુષ્યમિત્ર કે જે આ સમયે વયાવૃદ્ધ હવા જોઇએ તેણે ઉત્તર હિંદના સમ્રાટની પદવી ઉપરના પોતાના વારતવિક હક્કને સુદૃઢ રીતે સ્થાપન કરી જાહેર કરવા, તેના લશ્કરી
ાજપદે
૯૩
વિજયના કી િકળશ ચઢાવવા નિશ્ચય કર્યો. વળી અગ્નિમિત્રે તેના દક્ષિણના પાડેાશી વિદ રાજાના સ્થાનિક લડાઈમાં સોંપૂર્ણ પરાજય કર્યાં; જેથી પરાજીત રાજાને વર્ષી નદીની હદ સુધીને પોતાને અર્ધી રાજ્યપ્રદેશ આપી દેવા પડ્યો. અગ્નિમિત્રના આ વિજયથી પુષ્યમિત્રની સમ્રાટ તરીકે ઢંઢેરો બહાર પાડવાની તિવ્ર ઉમેદને વધારે પુષ્ટિ મળી હતી
આ બન્ને જીતના સમય૭ મ. સ', ૩૩૦ થી ૩૩૨=૪. સ. પૂ. ૧૯૭ થી ૧૯૫ સુધીમાં ગણુવા રહે છે. તેમાં ચે યવન સાથેના યુદ્ધમાં કેવી રીતે જીત મેળવી હતી તેના શુભ સમાચાર આપતા હેવાલ પુષ્પમિત્રે પેાતાના પુત્ર અગ્નિમિત્રને રાજનગર વિદિશામાં માકલી આપ્યા હતા. તેમ માલવિકા સાથે તેનુ લગ્ન મ સ. ૩૩૧=ઈ. સ. પૂ. ૧૯૬ આસપાસ થયાનુ લેખી શકાશે
( ૩૭) આ બન્નેને સમય ઉપરમાં આપણે મ. સ’. ૩૨૮ થી ૩૬૦=ઈ. સ. પૂ. ૧૯૯ થી ૧૯૭ ગણાવ્યા છે અને અહીં અમે વર્ષના ફૅર બતાવ્યા છે. ખરૂ શું હાઈ શકે તે તપાસવાની જરૂર છે. ગમે તેમ પણ મ. સ. ૩૨૬ થી ૩૩૧ સુધીના પાંચ વર્ષના ગાળામાં જ આ બનાવો અન્યા છે એટલું ચોક્કસ લાગે છે,
(૩૮ ) એ કે, હિં. . પૃ. ૨૦૧ કે, એ. ઈ, પૂ. ૫૪:-- Agnimitra, the ruler of Vidisa= વિદિશાના રાજકર્તા અગ્નિમિત્ર =હવે વાચકાની ખાત્રી
ઉપર પ્રમાણે બનાવા બની ગયા પછી હ તેણે ઉત્તેજીત બનીને એક અશ્વમેધ યજ્ઞ કરવાની યેાજના કરી, જે મહાભાષ્યકાર પતંજલી મહાશયના નેતૃત્વ નીચે મ. સ. ૩૭૨=૪. સ. પૂ. ૧૯૫ માં સંપૂણુ કરવામાં આન્યા હતા. અને તેની પૂર્ણાહુતિ બાદ છ સાત વરસે પુષ્યમિત્ર ૮૮ વર્ષની ઉમરે મ. સ. ૩૩૯=ઇ. સ. પૂ.
થરો કે શુ’ગવ’શની ગાદી અવ'તિમાં જ હતી; કાઈં દિવસ પાટલિપુત્રમાં હતી જ નહીં, બલ્કે એમ કહેવું વ્યાજખી થઈ પડરો કે, મા સમ્રાટ પ્રિયદર્શિનના રાજ્ય અમલથી જ હિન્દી સમ્રાટાની રાજનગરી તરીકે પાટલિપુત્રને તજી દેવામાં આવ્યું હતું. વિશેષ માટે આગળ ઉપર “ પાટલિપુત્રનુ′ આયુષ્ય ” વાળા પારિગ્રાફ જુઓ,
( ૩૯ ) વાયુપુરાણના આધારે લખેલ લેખ જે બુદ્ધિપ્રકાશ ત્રિમાસિકના પુ. ૭૬, પૃ. ૯૬, ૫′ક્તિ ૧૭ થી ૨૦ ઉપર છે તે જુઓ,