Page Text
________________
ઉમર તે થઈ પણ ગઈ, અને કયારે આંખ વહેંચાશે તે કઈ કહી શકતું નથી. તેમાંય જે કાળે અચિંત્યા ઝડપી લીધા તે પચીસ-પચીસ વર્ષની કરેલી મહેનત વ્યર્થ જશે. એટલે હવે જ્યારે નિવૃત્તિને સમય પ્રાપ્ત થયો છે, ત્યારે ગમે તે ભેગે પણ પુસ્તક પ્રકાશનનું કાર્ય ગતિમાં તો મૂકી દેવું એમ ઠરાવ્યું. ત્યાં બીજો વિચાર સૂઝ કે, પુસ્તક માટે અગાઉથી ગ્રાહક મેળવી શકાય, તો કેટલેક અંશે કાર્ય સરળ થાય. પણ તેમ કરવામાં અડચણ હતી, કેમકે આજકાલ કેટલાએ લેખકે, ફાવે તે કાર્યને અંગે કરવાના ખર્ચના અડસટ્ટા મૂકવામાં ભૂલો કરતા હોય, કે આર્થિક મુશ્કેલી ઉભી થશે તે આમ કરીશું અને તેમ કરીશું, એવી કાચી ગણતરી ઉપર આધાર બાંધી કામ ઉપાડતા હોય? ગમે તે હોય પણું પાછળથી પ્રસંગ આવી પડતા, તેમજ તડકે-છાંયા જોયેલ ન હોવાથી કામ અધુરે મૂકી દેવા જેવી સ્થિતિમાં આવાં પડે છે. એટલે આરંભમાં, સુંદર સ્વપનો સેવી, જે કબુલાતે અને વચને પ્રજાને ઉદારદીલથી આપી દીધાં હોય છે, તેમને મોટો ભાગ તેમનાથી પાળી શકાતો નથી. પરિણામે પ્રજાને વિશ્વાસ ગુમાવી બેસે છે. એટલે થાય છે શું કે તેમના છાંટા આખા લેખક સમુદાયને ઉડે છે. આમાંથી બચવા સારૂ, લેખક માટે હમેશાં સારે રસ્તો એ છે કે, પૈસા સંબંધી બધો વહીવટ કોઈ અન્ય વ્યક્તિ કે વ્યાપારી પેઢીને સેંપી દે. આ પ્રથાનો પ્રચાર પાશ્ચાત્યદેશમાં પડી ગયો છે પણ હિંદમાં તે પ્રમાણે નથી, તે હકીકત આપણે ઉપર જોઈ ગયા છીએ.
લેખક અમારા નિકટના સંબંધી હોવાથી ઉપર પ્રમાણે જે સ્થિતિમાંથી તેમને પસાર થવું પડયું હતું તેની માહિતી માટે ભાગે અમને હતી જ. તેમાં વળી વ્યાપારી પેઢીની વાત ઉભી થઈ. એટલે અમારું કામ અન્ય પ્રકારનું હોવા છતાં, તેમને પડખે ઉભા રહી, આવું સુંદર કાર્ય અડધે રસ્તે અટકી ન પડે, પણ બને તેટલું રંગેચંગે પાર ઉતારી દેવાય તે સારૂં, એમ મનમાં ઉગી નીકળ્યું. જેથી બધી જવાબદારી અમે એક વ્યાપારી તરીકે ઉપાડી લીધી છે. અને “સૌને બેલી પરમાત્મા છે તે શ્રદ્ધાએ કામ આગળ ધપાવવા માંડયું છે. અને કહેવાને ખુશાલી ઉસન્ન થાય છે, કે અગાઉથી ગ્રાહક તરીકેની સંખ્યા ધાર્યા કરતાં ઠીક પ્રમાણમાં સેંધાઈ જવાથી, અમને સારું પ્રેત્સાહન મળ્યું છે. ગ્રાહક ભાઈઓએ બતાવેલી કદરદાની માટે, અમે તે સર્વે ને ઉપકાર માનવાની રજા લઈએ છીએ.
આ પ્રમાણે કામ તે ચાલતું થઈ ગયું છે. દરમ્યાન એકદા ન કેમના એક સેવાભાવી, દઢનિશ્ચયી અને સતત ઉદ્યોગી એવાં માનસવાળા પત્રકાર સાથેની વાતચીતમાં પ્રસંગ નીકળતાં જાણવામાં આવ્યું કે, મજકુર સંસ્થા પાસે એકલા જ્ઞાનખાતાનીજ છ આંકડાની સંખ્યામાં મૂકી શકાય તેવડી ૨કમ પડી છે. અને તે હકીકત મજકર સંસ્થાના એક વખતના આગેવાને, જાહેર સ્થળમાં કેમના સ્તંભ સમાન પ્રતિનિધિઓની અને પૂજ્ય મુનિરાજની સાનિધ્યમાં જણાવેલ હતી તે આધારે તે કહે છે, એમ ભાર પૂર્વક બોલ્યા. એટલે સંતેષ ધરવાનાં ઉપરમાં જણાવેલ બે કારણમાંથી એક બાદ કરી દેવું પડયું, પણ તુરતજ સ્મરણ ૫ટ ઉપર એક ચિત્ર ખડું થયું કે, અહા કયાં અમારી ચેન કેમ અને ક્યાં પેલી પારસી કોમ ? બને કેમ સાહસિક વ્યાપારી હાઈ સમૃધિવતમાં
| SR No. | 032483 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1935 |
| Total Pages | 524 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |