Prachin Bharat Varsh Part 01

SR No.: 032483
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1935
Total Pages: 524
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 18

તે સ્પષ્ટ થશે કે તેમણે પોતાની પ્રજાને, પોતાના પૂર્વજોની, સર્વ સ્થિતિનું સર્વગ્રાહી જ્ઞાન કરાવ્યું છે. એક દેશની પ્રજાનું દષ્ટિબિંદુ, ગમે તેટલું ઉત્તમોત્તમ હોય, તો પણ તે બીજી પ્રજા માટે, તેટલું જ કાર્યસાધક થઈ પડશે, એમ નિશ્ચિતપણે તો કહી નજ શકાય. એટલે કેઈપણ પ્રજાએ પોતાની ઉન્નતિ માટે, કેઈ બીજી પ્રજાના દાખલાનું અનુકરણ કરવું, તે સર્વાશે ઉચિત નથી જ. દરેકે પોતાને જ ભૂતકાળ શીખો જોઈએ. તેમાં કોઇપણ પ્રજા, બીજી પ્રજાને ઉતરતો ગણે છે, તેવા દોષનું સ્થાન જ રહેતું નથી. મટે, અન્ય દેશના ભૂતકાળ કે વર્તમાનકાળના ઈતિહાસનું પઠન પાઠન આપણે કરવું હોય તેટલું ભલે કરીએ, પણ તેથી એમ નથીજ ઠરતું, કે આપણે આપણું ભરતખંડનો ભૂતકાળજ ભૂલી જવે. તે ઉપરાંત આપણે ને તેમને, બધાનો તુલનાત્મક ગુણ સાધવા માટે, સરખામણી કરવાની જરૂર રહે છે તો ખરીજ. એટલે કે મૂળ ધરથી માંડીને અંત સુધી એટલે દરજજે આપણું દેશની સવ પરિસ્થિતિનું જ્ઞાન આપણને ઉપયોગી નીવડે છે, તેટલું અન્ય કોઈ દેશનું નીવડતું નથી. માટે તે પ્રથમ મેળવવું, અને પછી તેમાં જ્યાં ઉણપ દેખાય, ત્યાં તેને સંપૂર્ણ બનાવવું. પણ તેને ત્યાગ તો નજ કરી શકાય.
એક હિંદી ગ્રંથકાર લખે છે કે The Aryans have always been supreme in the world. વિશ્વની સર્વ પ્રજામાં આર્યલોકે સદા ઉત્કૃષ્ટપણે જ ગણાય છે. ભલે તેના કથનમાં પક્ષપાત હશે. પણ તેમ તો, કયાં દરેક પ્રજાજન પિતાનું પહેલું ઉંચુ લઈ જતો નથી દેખાતો? બાકી કુદરતની અમીદ્રષ્ટિ તો, સર્વ પ્રત્યે હમેશાં સમાજ હોય છે. નિષ્પક્ષ અને સમાચક દ્રષ્ટિવાળે, તેમાંથી તારણ કરી શકે છેજ. મિ. વિન્સેન્ટ સ્મિથ જેવા પ્રખ્યાત ઈતિહાસકાર જણાવે છે કે India suffers to-day in the estimation of the world, more through the world ignorance, of the achievements of the heroes of the Indian history than through the absence or insignificance of such achievements. એટલે કે વિશ્વની નજરમાં હિંદુસ્તાનની આજે જે કાંઈ ઓછી કિંમત અંકાય છે–મેળું બેલાય છે, તે તેના વીરપુરૂષોના પરાક્રમને અભાવ કે ઉણપને લીધે નથી, પણ તેમનાં પરાક્રમ વિભૂવને જાણવામાં આવ્યાં નથી, તેને લીધે છે. એટલે તે પુરૂષને કહેવાનો ગુઢ અર્થ એ છે કે હિંદમાં પ્રખ્યાત પુરૂષ અને નરનાયક તો ઘણાયે થઈ ગયા છે, તેને તે તેજ નથી, પણ તેમનાં ચરિત્રનાં યથાસ્થિત વર્ણને, વિશ્વ સમક્ષ ધરવામાં આવ્યાં નથી. તેને લીધે હિંદની અવહેલના થઈ રહી છે. કહો હવે, પેલા હિંદી ગ્રંથકારના અને આ અહિંદી સજજનના કથનમાં કાંઈ ફેર છે ખરો ? માત્ર વિચાર દર્શન માટે, અંકિત કરેલ વાક્યની ૨ચના ભિન્ન છે. બાકી સારાંશ તે એકજ છે. વળી એક બીજા જ પ્રખ્યાત લેખક કહે છે કે The value and interest of history,
(2) The Hindu History (B. C. 3000 to 1000) by A. K. Majmudar 1920. (૨) Oxford History of India. Pref, xxiii: ઓકસફર્ડ હીસ્ટરી ઓફ ઇન્ડીઆની પ્રસ્તાવના પૃ. ૨૩.