________________
જુએ છે, તેમ સત્તા, જ્ઞાન અને આનંદ એ ત્રણથી પૂર્ણ વિશ્વના સઘળા જીવોને જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રથી પૂર્ણ જુએ છે.
જેમ વ્યવહારમાં સુખમાં મશગુલ બધાને સુખી જુએ છે, તેમ પૂર્ણ (સામાન્ય કેવલી, અરિહંત અને સિદ્ધ ભગવાન) બધા જીવોને પૂર્ણ જુએ છે. નિશ્ચયનયની દૃષ્ટિએ બધા આત્માઓ જ્ઞાન-દર્શનચારિત્રથી પરિપૂર્ણ છે. નિશ્ચયનયની દૃષ્ટિએ ભ્રાંતિ નથી.
पूर्णता या परोपाधेः, सा याचितकमण्डनम् । યા તુ સ્વામવિળી શૈવ, નાત્યરત્નવિમાનિમાર
અન્વય સહિત શબ્દાર્થ
(૨) પરોપાè:-૫૨વસ્તુના નિમિત્તથી યા-જે પૂર્ણતા-પૂર્ણપણું (છે) સાતે યાન્વિતમઙનમ્-માગી લાવેલા ઘરેણા સમાન (છે.) તુ-પરંતુ યાજે સ્વામાવિજી-સ્વભાવ સિદ્ધ (પૂર્ણતા છે) સા-તે વ-જ નાત્યરતવિમનિમા-ઉત્તમરત્નની કાંતિ જેવી (છે.)
(૨) સંપત્તિ આદિ પરવસ્તુથી થતી પૂર્ણતા લગ્નાદિ પ્રસંગે માંગી લાવેલા આભૂષણો સમાન છે. જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર રૂપ-સ્વાભાવિક પૂર્ણતા તો શ્રેષ્ઠ રત્નની કાંતિ સમાન છે.
જેમ માંગી લાવેલા આભૂષણોથી થતી શોભા કૃત્રિમ છે અને ઉત્તમ રત્નની કાંતિ-શોભા સ્વાભાવિક છે, તેમ અજ્ઞાન જીવોએ માનેલી ધનાદિકથી પૂર્ણતા કૃત્રિમ છે, અને જ્ઞાનાદિ આત્મગુણોથી પ્રગટેલી પૂર્ણતા સ્વાભાવિક છે.
अवास्तवी विकल्पैः स्यात् पूर्णताऽब्धेरिवोर्मिभिः । પૂર્ણાનન્વન્તુ મળવાન્, સિમિતોધિસન્નિમઃ ।।।। અન્વય સહિત શબ્દાર્થ
(૩) વ-જેમ નિમિ:-તરંગોથી અવ્યે:-સમુદ્રની (પૂર્ણતા અવાસ્તવિક હોય છે તેમ) વિભૈ:-વિકલ્પોથી (આત્માની) અવાસ્તવી-અવસ્તુથી થયેલી = કલ્પિત પૂર્ણતા-પૂર્ણતા ચાર્-હોય તુ-પરંતુ પૂર્ણાનન્તઃ-પૂર્ણ
૨ •
