________________
निसीहज्झयणं
३१९
उद्देशक १५: सूत्र ३६-३८
णीहरावेत्ता वा विसोहावेत्ता वा सीओदग-वियडेण वा उसिणोदगवियडेण वा उच्छोलावेत्ता वा पधोवावेत्ता वा अण्णयरेणं आलेवणजाएणं आलिंपावेत्ता वा विलिंपावेत्ता वा तेल्लेण वा घएण वा वसाए वा णवणीएण वा अब्भंगावेज्ज वा मक्खावेज्ज वा, अब्भंगावेंतं वा मक्खावेंतं वा सातिज्जति॥
शीतोदकविकृतेन वा उष्णोदकविकृतेन वा उत्क्षाल्य वा प्रधाव्य वा अन्यतरेण आलेपनजातेन आलेप्य वा विलेप्य वा तैलेन वा घृतेन वा वसया वा नवनीतेन वा अभ्यञ्जयेद् वा प्रक्षयेद् वा, अभ्यञ्जयन्तं वा म्रक्षयन्तं वा स्वदते।
उसका प्रासुक शीतल जल अथवा प्रासुक उष्ण जल से उत्क्षालन अथवा प्रधावन करवाकर, उस पर किसी आलेपनजात का आलेपन अथवा विलेपन करवाकर, उसका तैल, घृत, वसा अथवा मक्खन से अभ्यंगन करवाता है अथवा म्रक्षण करवाता है और अभ्यंगन अथवा म्रक्षण करवाने वाले का अनुमोदन करता है।
३६. जे भिक्खू अण्णउत्थिएण वा यो भिक्षुः अन्ययूथिकेन वा ३६. जो भिक्षु अन्यतीर्थिक अथवा गृहस्थ के
गारथिएण वा अप्पणो कायंसि गंडं अगारस्थितेन वा आत्मनः काये गंडं वा द्वारा अपने शरीर में हुए गंडमाल, फोड़ा, वा पिडयं वा अरइयं वा असियं वा पिटकं वा अरतिकां वा अर्शो वा भगन्दरं फुसी, अर्श अथवा भगन्दर का किसी भगंदलं वा अण्णयरेणं तिक्खेणं वा अन्यतरेण तीक्ष्णेन शस्त्रजातन तीक्ष्ण शस्त्रजात से आच्छेदन अथवा सत्थजाएणं अच्छिंदावेत्ता वा ___आच्छेद्य वा विच्छेद्य वा पूर्व वा शोणितं विच्छेदन करवाकर, पीव अथवा रक्त को विच्छिंदावेत्ता वा पूर्व वा सोणियं वा वा निस्सार्य वा विशोध्य वा निकलवाकर अथवा साफ करवाकर, णीहरावेत्ता वा विसोहावेत्ता वा शीतोदकविकृतेन वा उष्णोदकविकृतेन उसका प्रासुक शीतल अथवा प्रासुक उष्ण सीओदग-वियडेण वा उसिणोदग- वा उत्क्षाल्य वा प्रधाव्य वा अन्यतरेण जल से उत्क्षालन अथवा प्रधावन वियडेण वा उच्छोलावेत्ता वा आलेपनजातेन आलेप्य वा विलेप्य वा करवाकर, उस पर किसी आलेपनजात का पधोवावेत्ता वा अण्णयरेणं तैलेन वा घृतेन वा वसया वा नवनीतेन आलेपन अथवा विलेपन करवाकर, उसका आलेवणजाएणं आलिंपावेत्ता वा वा अभ्यज्य वा म्रक्षयित्वा वा अन्यतरेण तैल, घृत, वसा अथवा मक्खन से विलिंपावेत्ता वा तेल्लेण वा घएण वा धूपनजातेन धूपयेद् वा प्रधूपयेद् वा, अभ्यंगन अथवा प्रक्षण करवाकर उसे वसाए वा णवणीएण वा धूपयन्तं वा प्रधूपयन्तं वा स्वदते । किसी अन्य धूपजात से धूपित करवाता है अब्भंगावेत्ता वा मक्खावेत्ता वा
अथवा प्रधूपित करवाता है और धूपित अण्णयरेणं धूवणजाएणं धूवावेज्ज
अथवा प्रधूपित करवाने वाले का अनुमोदन वा पधूवावेज्ज वा, धूवावेंतं वा
करता है। पधूवावेंतं वा सातिज्जति॥
किमि-पदं ३७. जे भिक्खू अण्णउत्थिएण वा गारथिएण वा अप्पणो पालुकिमियं वा कुच्छिकिमियं वा अंगुलीए णिवेसाविय-णिवेसाविय णीहरावेति, णीहरावेंतं वा सातिज्जति॥
कृमि-पदम् यो भिक्षुः अन्ययूथिकेन वा अगारस्थितेन वा आत्मनः पायुकृमिकं वा कुक्षिकृमिकं वा अंगुल्या निवेश्यनिवेश्य निस्सारयति, निस्सारयन्तं वा स्वदते।
कृमि-पद ३७. जो भिक्षु अन्यतीर्थिक अथवा गृहस्थ के
द्वारा अपने अपान के कृमि अथवा कुक्षि के कृमि को अंगुली डलवा-डलवा कर निकलवाता है अथवा निकलवाने वाले का अनुमोदन करता है।
णह-सिहा-पदं
नखशिखा-पदम् ३८. जे भिक्खू अण्णउत्थिएण वा यो भिक्षुः अन्ययूथिकेन वा
गारथिएण वा अप्पणो दीहाओ अगारस्थितेन वा आत्मनः दीर्घाः
नखशिखा-पद ३८. जो भिक्षु अन्यतीर्थिक अथवा गृहस्थ के
द्वारा अपनी दीर्घ नखशिखा को कटवाता है
दाघाः