________________
बारसमो उद्देसो : बारहवां उद्देशक
मूल
संस्कृत छाया
हिन्दी अनुवाद
कोलुणपडिया-पदं
कारुण्यप्रतिज्ञा-पदम् १.जे भिक्खू कोलुणपडियाए अण्णयरि यो भिक्षुः कारुण्यप्रतिज्ञया अन्यतरां
तसपाणजातिं तणपासएण वा त्रसप्राणजाति तृणपाशकेन वा मुंजपासएण वा कट्ठपासएण वा मुजपाशकेन वा काष्ठपाशकेन वा चम्मपासएण वा वेत्तपासएण वा चर्मपाशकेन वा वेत्रपाशकेन वा रज्जुपासएण वा सुत्तपासएण वा रज्जुपाशकेन वा सूत्रपाशकेन वा बंधति, बंधतं वा सातिज्जति॥ बध्नाति, बध्नन्तं वा स्वदते।
कारुण्यप्रतिज्ञा-पद १. जो भिक्षु कारुण्य की प्रतिज्ञा (अनुकम्पाभाव) से किसी त्रसप्राणजाति को तृणपाश (घास के बन्धन), मुंजपाश, काष्ठपाश, चर्मपाश, वेत्रपाश (बेंत के बन्धन), रज्जुपाश अथवा सूत्रपाश से बांधता है अथवा बांधने वाले का अनुमोदन करता है।
२. जे भिक्खू कोलुणपडियाए अण्णयरि यो भिक्षुः कारुण्यप्रतिज्ञया अन्यतरां
तसपाणजातिं तणपासएण वा त्रसप्राणजातिं तृणपाशकेन वा मुंजपासएण वा कट्ठपासएण वा मुजपाशकेन वा काष्ठपाशकेन वा चम्मपासएण वा वेत्तपासएण वा चर्मपाशकेन वा वेत्रपाशकेन वा रज्जुपासएण वा सुत्तपासएण वा रज्जुपाशकेन वा सूत्रपाशकेन वा बद्धं । बद्धेल्लयं मुयति, मुयंतं वा मुञ्चति, मुञ्चन्तं वा स्वदते । सातिज्जति॥
२. जो भिक्षु कारुण्य की प्रतिज्ञा से तृणपाश,
मुंजपाश, काष्ठपाश, चर्मपाश, वेत्रपाश, रज्जुपाश अथवा सूत्रपाश से बद्ध किसी त्रसप्राणजाति को मुक्त करता है अथवा मुक्त करने वाले का अनुमोदन करता है।
पच्चक्खाण-भंग-पदं ३. जे भिक्खू अभिक्खणं पच्चक्खाणं भंजति, भंजंतं वा सातिज्जति॥
प्रत्याख्यान-भंग-पदम्
प्रत्याख्यान-भंग-पद यो भिक्षुः अभीक्ष्णं प्रत्याख्यानं भनक्ति, ३. जो भिक्षु बार-बार प्रत्याख्यान का भंग भञ्जन्तं वा स्वदते।
करता है अथवा भंग करने वाले का अनुमोदन करता है।
परित्तकायसंजुत्त-पदं . ४. जे भिक्खू परित्तकायसंजुत्तं आहारं
आहारेति, आहारेंतं वा सातिज्जति॥
परीतकायसंयुक्त-पदम् यो भिक्षुः परीतकायसंयुक्तम् आहारम् आहरति, आहरन्तं वा स्वदते।
परित्तकायसंयुक्त-पद ४. जो भिक्षु प्रत्येककाय से मिश्रित आहार
करता है अथवा आहार करने वाले का अनुमोदन करता है।
सलोमचम्म-पदं ५. जे भिक्खू सलोमाई चम्माई
अहिद्वेति, अहिडेतं वा सातिज्जति॥
सलोम-चर्म-पदम् यो भिक्षुः सलोमानि चर्माणि अधितिष्ठति, अधितिष्ठन्तं वा स्वदते।
सलोमचर्म-पद ५. जो भिक्षु लोम (रोम) सहित् चर्म का
उपयोग करता है अथवा उपयोग करने वाले का अनुमोदन करता है।