________________
De Se 0e.
99999999999999999999 જૈન શ્રુતજ્ઞાનમાં નિશ્ચયમાર્ગી ધર્મ પ્રણેતા કુંદકુંદાચાર્યનું યોગદાન
|હર્ષદભાઈ એલ. મહેતા
દિગંબર જૈન પરંપરામાં આચાર્ય કુંદકુંદાચાર્ય સર્વોત્કૃષ્ટ સ્થાને બિરાજમાન છે. સર્વે દિગંબર સાધુઓ તથા તેમના મુમુક્ષુઓ તેમના નામનું સ્મરણ અત્યંત ભાવપૂર્વક કરે છે. આ સંપ્રદાયના પ્રવચનકારો પોતાના પ્રવચનના પ્રારંભમાં મંગલાચરણરૂપ નીચેનો શ્લોક બોલી તેનો પ્રારંભ કરે છે.
"मंगलं भगवान वीरो, मंगलं गौतमो गणो। मंगलं कुन्दकुन्दार्यो, जैनधमोस्तु मंगलम्।।"
દરેક દિગંબર મંદિરના સ્વાધ્યાય હોલની દિવાલ પર પ્રમુખસ્થાને પૂ. કુંદકુંદાચાર્યનું ચિત્રપટ બિરાજમાન હોય છે અને તેની નીચે પ્રવચનકર્તાનું સ્થાન હોય છે. કોઈ પણ પ્રવચનકર્તા તેમના ચિત્રપટને પંચાંગભાવે પરમઆશિર્વાદન સ્તોત્ર સતત મળતો હોય તેવા ભાવો હૃદયમાં ધારે છે.
મંગલાચરણ કરતાં ભગવાન મહાવીર સ્વામી, ગૌતમાદિ ગણધરોની સાથે એક માત્ર આચાર્ય કુંદકુંદાચાર્યના નામનો સ્મરણપૂર્વક ઉલ્લેખ કરી અન્ય ગુરુજનોને નીચેના કથન દ્વારા વંદના કરતા હોય છે.
"अस्त मुलग्रंथकर्तारः श्री सर्वे देवास्तुदुतरग्रन्थ कर्तारः श्री गणधरदेवाः प्रतिगणधरदेवास्तेषां वचनानुसारमासाद्या श्री कुंदकुंदाम्नोय... विचारतम्। શ્રોતાર: સાવધાનતય કૃવતુ”
એમની મહિમા દર્શાવતો શિલાલેખ પર નીચેના વચનો હિંદી ભાષામાં મોજુદ છે. “કુન્દપુષ્યોની સુવાસ ધારણ કરેલી જેમની કીર્તિ દશે દિશાઓમાં વિભુષિત થઈ છે, જે ચારણોના ચારણ ઋદ્ધિધારી મહામુનિઓના સુંદર કરકમળોમાં અભિવૃત્ત છે અને જેને જૈન પવિત્રાત્માઓએ ભરતક્ષેત્રમાં પ્રતિષ્ઠિત કરી છે તેવા વિભૂતિ કુંદકુંદ આ પૃથ્વી પર કોના દ્વારા વંદનીય નથી?
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
