Shrutgyanna Ajwala

SR No.: 032446
Original Sutra Author: N/A
Author: Gunvant Barvalia
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
Publication Year: 2010
Total Pages: 172
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 20

0 90 90 0 0
१९ १९ १९ १९ এ
290 20 2
સમીક્ષાત્મક ટિપ્પણીયો સિવાય આખ્યાન, સંસ્મરણ, સ્તુતિ, દર્શન, ન્યાય, છન્દ, વ્યાકરણ ધ્યાન, યોગ આદિ વિવિધ વિષયોનો સમાવેશ થાય છે. એમની પ્રસિદ્ધ કૃતિઓ છે -
૧) ચોવીસી ૨) આરાધના ૩) બડા ધ્યાન ૪) છોટા ધ્યાન ૫) ધ્યાનવિધિ ૬) માનસિક દુ:ખ કી ચિકીત્સા ૭) અધ્યાત્મ પદાવલીઓ આત્મ-સંબોધ, વિવેક દીપ, વીતરાગ વંદના જિન-શાસન મહિમા આદિ ૮) બડી ચોબીસી
આમાંથી એમની અતિ પ્રસિદ્ધ કૃતિઓ છે. ચોવીસી અને આરાધના આ લેખમાં આ બેની ચર્ચા કરવામાં આવી છે.
૧). શ્રી જયાચાર્યની ‘ચોબીસી’
૨૪ તીર્થંકરોની સ્તુતિ ‘ચૌબીસી' શ્રી જયાચાર્યની પ્રસિદ્ધ કૃતિ છે. એનું પ્રત્યેક સ્તવન જિનેશ્વર દેવની ભક્તિ, જૈન તત્ત્વ બોધ અને વૈરાગ્ય તથા સંવેગ રસથી તરબોળ છે. એમાં અધ્યાત્મના ગૂઢ રહસ્યોનું ધ્યાનના મૂળ તત્ત્વોનું અને અનુપ્રેક્ષાઓનું સુંદર પ્રતિપાદન થયું છે. ચોબીસીની પ્રત્યેક સ્તુતિ અલગ અલગ ગેય રાગમાં રચવામાં આવી છે. એના સંગીતમય સ્વાધ્યાયથી સાધક ભક્તિરસમાં ભીંજાઇ જાય છે.
જૈન વાઙમયમાં ચોવીસ ભગવાનની સ્તુતિ રૂપે અને ‘ચોવીસી’ઓની રચના વિદ્વાન જેનાચાર્યો દ્વારા થઈ છે. શ્રીમદ્ જયાચાર્ય નિર્વાણ દ્વિશતાબ્દી સમારોહના અવસ૨ ૫૨ જૈન વિશ્વ ભારતી (લાડનૂ) દ્વારા પ્રકાશિત ‘આરાધના’ પુસ્તકના ૧૮-૨૦ પૃષ્ઠ ૫૨ આ બધી ચોવીસીના આશરે ૮૦ જેટલા લેખકોની વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી છે. આ બધામાં આનંદઘનજી, યસો વિજયજી, વિનયવિજયજી દેવચંદ્રજી આદિની ચોવીસીઓ બહુ પ્રસિદ્ધ છે. શ્રીમદ્ જયાચાર્યજી ચોબીસી પણ તીર્થંકરોની સ્તુતિ રૂપ બેજોડ રચના છે.
આ લઘુ ચોવીસીમાં પ્રત્યેક સ્તવનના સાત સાત પદો છે. આ ઉપરાંત એમણે ‘બડી ચૌબીસી'ની રચના પણ કરી છે. આ ચોવીસી વર્ણન પ્રધાન છે, જેમાં ૨૪ તીર્થંકરોના ગૃહસ્થ જીવન અને ધર્મ-પરિવારનું વિસ્તૃત વર્ણન છે. એના સ્તવનોમાં ૧૬ થી ૫૨ પદો છે. એમાં ભાવનાનો પ્રકર્ષ,
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
૧૩