________________
e e pe pe 90 9
શેઠ શ્રી અમૃતલાલ કાલિદાસ દોશીની સાહિત્યસેવા
9 90 98 9
! ડૉ. કલાબેન શાહ
ઉદાર ધનપતિ અને વિદ્યાપ્રેમી શેઠશ્રી અમૃતલાલભાઈનો જન્મ જામનગર પાસે મોડા ગામમાં સંતોકબાઈની કૂખે થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ કાળીદાસ. બાળપણથી જ તેમનામાં બુદ્ધિની પ્રતિભા અને વિવેકના ગુણો હતા. પિતાની હૂંફ અને વિદ્યાપ્રીતિ તથા મહેનતુ સ્વભાવ હોવાને કારણે મેટ્રિક પાસ કરી; જૂનાગઢની કૉલેજમાં સંસ્કૃત ગુજરાતી તથા અંગ્રેજી ભાષાઓને ઊંડો અભ્યાસ કરી એમાં પ્રભુત્વ પ્રાપ્ત કર્યું.
પુરુષાર્થ:- જામનગરના સાહસિક શેઠ શ્રી અમૃતલાલભાઈ સામાન્ય પરિસ્થિતિમાં સ્વપુરુષાર્થ અને કુશળતાદ્વારા આગળ વધીને મોટા ઉદ્યોગપતિ બન્યા અને સફળતાના શિખરો સર કર્યા. પિતાજીની સંપત્તિ અને શિરચ્છત્ર ચાલ્યા જતાં તેવીસ વર્ષની વયે મોટા કુટુંબની જવાબદારી આવી પડી. ૧૯૧૭માં રૂા. ૧૫૦/-ની નોકરી ઈન્ડીયન વ્હાઈટ પેઈન્ટસમાં મેનેજર તરીકે સ્વીકારી. ૧૯૨૦માં ઈસ્ટર્ન ડાઈંગ એન્ડ બ્લીચિંગના કારખાનામાં ચાર વર્ષ નોકરી ગઈ. ત્યારબાદ ૧૯૨૮થી ૧૯૩૨ દરમ્યાન દોલતરામ કાશઈરામ કુ.ના માલિક ચંદુભાઈને ત્યાં પ્રિન્ટિંગ ઈન્ક બનાવવાના અખતરા કર્યા, તેમાં તે સફળ થયા ડાઈવર્ક્સમાં રંગકામનો અનુભવ મેળવ્યો.
જર્મન અને અંગ્રેજી પેઢીઓ આ ક્ષેત્રે કામ કરતી હતી. તેઓની સાથે વેપારી સંબંધ બાંધ્યો. અને પોતાના ધંધાને વિકસાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો. એલ.બી. હોલિડે એન્ડ કું.ના મેનેજર બલેકવજ સાથે પરિચય કેળવ્યો જે ૩૪ વર્ષ સુધી વ્યાવસાયિક રીતે જળવાયો. તેમના શિક્ષણ, કામ કરવાની પ્રકૃતિ અને રીતભાતથી તેઓ બધાંના મન જીતી લેતા. ૧૯૩૪માં તેઓ કંપનીના કારખાના ઈન્ગલેન્ડમાં હડર્સ ફિલ્ડનામના
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
૧૫૫