________________
છટ્ટા મુસાફરને ગાયના દૂધ જેવો સફેદ, શેરડીના રસ જેવો મીઠો, અત્યંત સુગંધી અને અત્યંત કોમળ પુદ્ગલોથી જે રાગ-દ્વેષ રહિત, વીતરાગતાને પ્રાપ્ત કરાવનારો, ધર્મધ્યાન અને શુકલધ્યાનમાં મનને સ્થિર રાખનારો, કષાયોને ઉપશાંત કે ક્ષય કરનારો પરિણામ ઉત્પન્ન થાય છે. તે શુકલલેશ્યા કહેવાય છે.
જેમ સફેદવસ્ત્રને લાલરંગમાં નાંખવાથી તે પોતાના મૂળ સફેદરંગનો ત્યાગ કરીને સર્વથા લાલરંગવાળુ બની જાય છે. તેમ તિર્યચ-મનુષ્યોમાં શુભાશુભ પરિણામ અનુસાર એકલેશ્યાના વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ સર્વથા અન્યલેશ્યાના વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ રૂપે પરિણમે છે.
જેમકે, શુભ પરિણામની ધારાથી કૃષ્ણલેશ્યાના વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ સર્વથા નીલલેશ્યાના વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ રૂપે પરિણમે છે. એટલે કૃષ્ણલેશ્યા પોતાના મૂળ સ્વરૂપને છોડીને સર્વથા નીલલેશ્યા રૂપે બની જાય છે. એ જ રીતે, નીલલેશ્યા પોતાના મૂળસ્વરૂપને છોડીને સર્વથા કાપાતલેશ્યા રૂપે બની જાય છે. એ જ રીતે, કાપોતાદિલેશ્યા પોતાના મૂળ સ્વરૂપને છોડીને અન્ય લેશ્યા રૂપે પરિણમે છે. તેથી તિર્યંચ-મનુષ્યની વેશ્યા અંતર્મુહૂર્ત-અંતર્મુહૂર્ત બદલાઈ જાય છે.
જેમ સ્ફટિકરત્નમાં લાલરંગનો દોરો નાંખવાથી તે લાલરંગને ધારણ કરે છે. પણ લાલરંગનો દોરો કાઢી નાંખતા ફરી તે મૂળ સફેદરંગમાં આવી જાય છે. એટલે સ્ફટિકરત્ન લાલદોરાના સંપર્કથી કાંઇક અંશે લાલરંગને ધારણ કરે છે પણ તે પોતાનો મૂળ સફેદ રંગ છોડીને સર્વથા લાલરંગવાળુ બની જતું નથી. તેમ દેવ-નારકની