________________
સાતકર્મનો ઉદય હોય છે. તથા ૧૩મા અને ૧૪મા ગુણઠાણે ચાર અઘાતી કર્મોનો જ ઉદય હોય છે. તેથી પર્યાપ્તસંજ્ઞીને આઠ, સાત અને ચાર કુલ-૩ ઉદયસ્થાન હોય છે.
-: જીવસ્થાનકમાં ઉદીરણાસ્થાન :
એકી સાથે જેટલા કર્મની ઉદીરણા થાય છે. તેટલા કર્મના સમૂહને ઉદીરણાસ્થાન કહે છે. સાત-આઠકનું ઉદીરણાસ્થાન :
સંસારીજીવને અનાદિકાળથી માંડીને ૬ઢા ગુણઠાણા સુધી આઠ કર્મની ઉદીરણા હોય છે પણ ત્રીજા વિના ૧થી ૬ ગુણઠાણા સુધી
જ્યારે ભોગવાતા આયુષ્યની છેલ્લી એક આવલિકા માત્ર સ્થિતિસત્તા બાકી રહે છે ત્યારે ઉદયાવલિકા ઉપર કર્મદલિક હોતું નથી. એટલે આયુષ્યકર્મની ઉદીરણા બંધ પડી જાય છે. તે વખતે આયુષ્ય વિના જ્ઞાનાવરણીયાદિ-૭ કર્મોની ઉદીરણા હોય છે. ત્રીજા ગુણઠાણે રહેલા જીવો પોતાના આયુષ્યનું છેલ્લું એક અંતર્મુહૂર્ત બાકી રહે છે ત્યારે તથાસ્વભાવે જ પહેલા ગુણઠાણે કે ચોથાગુણઠાણે આવી જાય છે. તેથી આયુષ્યકર્મની છેલ્લી એક આવલિકા બાકી રહે છે ત્યારે મિશ્રગુણઠાણું હોતું નથી. તેથી ત્યાં આયુષ્યકર્મની ઉદીરણા બંધ થવાનો સંભવ જ નથી. તેથી મિશ્રગુણઠાણે આઠે કર્મની ઉદીરણા હોય છે. એટલે ત્રીજા વિના ૧થી૬ ગુણઠાણા સુધી સાત અથવા આઠ કર્મની ઉદીરણા હોય છે.
સાતકર્મની ઉદીરણાનો કાળ જઘન્યથી એકસમય અને ઉત્કૃષ્ટથી એક આવલિકા છે. કારણકે પ્રમત્તસંયમીને પોતાના આયુષ્યની
