________________
(૨) અવિરતિ = પાપકાર્યોથી ન અટકવું. હિંસાદિ પાપ પ્રવૃત્તિથી પ્રતિજ્ઞાપૂર્વક અટકવું, તે વિરતિ કહેવાય.
હિંસાદિ પાપ પ્રવૃત્તિથી પ્રતિજ્ઞાપૂર્વક ન અટકવું, તે અવિરતિ કહેવાય.
(૩) કષાય = સંસારની વૃદ્ધિ કરનારો આત્મિક પરિણામ..
(૪) યોગ ( જુઓ પેજ નં. ૩૩) બન્ધહેતુના ઉત્તરભેદ - अभिगहियमणभिगहियाभिनिवेसियसंसइयमणाभोगं । पण मिच्छ बार अविरइ, मणकरणानियमुछजिय वहो ॥५१॥ आभिग्रहिकमनाभिग्रहिकाभिनिवेशिकसांशयिकमनाभोगम् । पञ्चमिथ्यात्वानि द्वादशाविरतयो मनः करणानियमः षड्जीववधः ॥५१॥
ગાથાર્થ :- આભિગ્રહિક, અનાભિગ્રહિક, આભિનિવેશિક, સાંશયિક અને અનાભોગિક એ પાંચ પ્રકારે મિથ્યાત્વ છે તેમજ મન અને પાંચ ઇન્દ્રિયની અવિરતિ અને છકાય જીવની હિંસા એ બાર પ્રકારે અવિરતિ છે.
વિવેચન - અભિગ્રહ=કદાગ્રહ=પક્કડ.
(૧) ધર્મશાસ્ત્રની પરીક્ષા કર્યા વિના વંશ પરંપરાથી મને જે ધર્મ મળેલો છે. તે જ ધર્મ સાચો છે. બાકીના બધા ધર્મો ખોટા (૩૬) જેમ સોનાની પરીક્ષા કષ (કસોટી), છેદ અને તાપથી થાય છે. તેમ ધર્મશાસ્ત્રની પરીક્ષા કષ, છેદ અને તાપથી થાય છે. એટલે સોનાની જેમ જે ધર્મશાસ્ત્ર કષાદિ-ત્રણે પરીક્ષામાં શુદ્ધ હોય છે. તે ધર્મશાસ્ત્ર જ સાચુ ગણાય છે પણ જે ધર્મશાસ્ત્ર કષાદિત્રણ પરીક્ષામાંથી કોઈ પણ એકાદ પરીક્ષામાં પણ અશુદ્ધ હોય છે. તે ધર્મશાસ્ત્ર સાચુ
હું ૨૦૩ છે