________________
પઘલેશ્યાવાળાજીવોથી તેજલેશ્યાવાળાજીવો અસંખ્યાતગુણા ન કહેતા સંખ્યાતગુણા જ કેમ કહ્યાં છે ?
સમાધાન - લેશ્યામાર્ગણામાં જો માત્ર દેવોની અપેક્ષાએ અલ્પબદુત્વનો વિચાર કરવામાં આવે, તો શુકૂલલેશ્યાવાળા જીવોથી પદ્મવેશ્યાવાળા જીવો અસંખ્યાતગુણા છે અને પદ્મવેશ્યાવાળા જીવોથી તેજોવેશ્યાવાળા જીવો અસંખ્યાતગુણા છે. એમ કહી શકાય. પરંતુ અહીં લેશ્યામાર્ગણામાં માત્ર દેવોની અપેક્ષાએ અલ્પબદુત્વનો વિચાર કરવામાં આવ્યો નથી પણ સર્વજીવોની અપેક્ષાએ અલ્પબદુત્વનો વિચાર કરવામાં આવ્યો છે. તેથી શુકુલલેશ્યાવાળા દેવોથી પધલેશ્યાવાળાદેવો અસંખ્યાતગુણા હોવા છતાં પણ પદ્મલેશ્યાવાળા દેવોથી શુકૂલલેશ્યાવાળા તિર્યંચો અસંખ્યાતગુણા છે. તેમજ કેટલાક ગર્ભજ મનુષ્યોને પણ શુલલેશ્યા હોય છે. એટલે શુકુલલેશ્યાવાળા દેવ અને તિર્યંચ-મનુષ્ય મળીને સામાન્યથી શુકૂલલેશ્યાવાળા જીવોથી પદ્મવેશ્યાવાળા જીવો સંખ્યાતગુણા હોય છે.
એ જ રીતે, પદ્મવેશ્યાવાળાદેવથી તેજોવેશ્યાવાળા દેવો અસંખ્યાતગુણા હોવા છતાં પણ તેજોલેશ્યાવાળા દેવોથી પદ્મવેશ્યાવાળા તિર્યંચો અસંખ્યાતગુણા છે. તેમજ કેટલાક ગર્ભજ મનુષ્યોને પણ પધલેશ્યા હોય છે. એટલે પધલેશ્યાવાળા દેવ અને તિર્યંચ-મનુષ્ય મળીને સામાન્યથી પધલેશ્યાવાળાજીવોથી તેજોવેશ્યાવાળાજીવો સંખ્યાતગુણા હોય છે.
* તેજલેશ્યાવાળા જીવોથી કાપોતલેશ્યાવાળાજીવો અનંતગુણા છે. કારણકે નિગોદીયાજીવોને કાપોતલેશ્યા હોય છે અને તે અનંતલોકના આકાશપ્રદેશ જેટલા છે. તેથી તેજોવેશ્યાવાળાથી કાપોતલેશ્યાવાળા અનંતગુણા છે.
હું ૧૮૫
