________________
વિવેચન - ૯શ્યામાર્ગણામાં સોથી થોડા શુકૂલલેશ્યાવાળાજીવો છે. કારણકે લાંતકદેવલોકથી અનુત્તરદેવલોક સુધીના બધા દેવોને શુકુલલેશ્યા હોય છે અને સંખ્યાતવર્ષના આયુષ્યવાળા કેટલાક ગર્ભજ તિર્યંચ-મનુષ્યને પણ શુકલલેશ્યા હોય છે. તે સર્વે મળીને પાલેશ્યાવાળાથી શુકુલલેશ્યાવાળા જીવો થોડા છે.
* શુકલલેશ્યાવાળાજીવોથી પાલેશ્યાવાળા જીવો સંખ્યાતગુણા છે. કારણકે સનસ્કુમારથી બ્રહ્મદેવલોક સુધીના સર્વ દેવોને પાલેશ્યા જ હોય છે અને સંખ્યાતવર્ષના આયુષ્યવાળા કેટલાક ગર્ભજ તિર્યંચમનુષ્યને પણ પબલેશ્યા હોય છે. તે બધા મળીને શુકુલલેશ્યાવાળાથી પઘલેશ્યાવાળા જીવો સંખ્યાતગુણા છે.
* પદ્મવેશ્યાવાળાથી તેજલેશ્યાવાળા જીવો સંખ્યાતગુણા છે. કારણકે જ્યોતિષીથી બીજા દેવલોક સુધીના બધા દેવોને તેજોલેશ્યા જ હોય છે. કેટલાક ભવનપતિ-વ્યંતરદેવને પણ તેજોવેશ્યા હોય છે. કેટલાક ગર્ભજ તિર્યંચ-મનુષ્યને પણ તેજોલેશ્યા હોય છે અને કેટલાક બાદરપૃથ્વી, બાદરજલ અને પ્રત્યેકવનસ્પતિને પણ તેજોલેશ્યા હોય છે. તે સર્વે મળીને પદ્મવેશ્યાવાળાથી તેજોલેશ્યાવાળા જીવો સંખ્યાતગુણા હોય છે.
શંકા - શુકલલેશ્યાવાળાદેવોથી પડ્યૂલેશ્યાવાળાદેવો અસંખ્યાતગુણા છે. તેથી શુકલલેશ્યાવાળાજીવોથી પઘલેશ્યાવાળાજીવો અસંખ્યાતગુણા ન કહેતા સંખ્યાતગુણા કેમ કહ્યાં છે ? અને પઘલેશ્યાવાળા દેવોથી તેજોલેશ્યાવાળા દેવો અસંખ્યાતગુણા છે. તેથી
(33) अथ लान्तकादिदेवेभ्यः सनत्कुमारादिकल्पत्रयवासिनो देवा असङ्ख्यातगुणाः ततः
शुक्ललेश्येभ्यः पद्मलेश्याः असंख्येयगुणाः प्राप्नुवन्ति कथं सङ्ख्येयगुणा उक्ताः? उच्यते, इह जघन्यपदेऽप्यऽसंख्यातानां सनत्कुमारादिकल्पत्रयवासिदेवेभ्योऽसंख्येयगुणानां पञ्चेन्द्रियतिरश्चां शुक्ललेश्या, ततः पद्मलेश्याचिन्तायां सनतकुमारादिदेवप्रक्षेपेऽप्यसंख्येय गुणत्वं न भवति किन्तु यदेव तिर्यग्पञ्चेन्द्रियापेक्षयैवसंख्येयगुणत्वं तदेवास्तीतिસં યમુના: જીવત્તત્તે ... પાર્વેશ્યા............................. I (પ્રજ્ઞાપના ટીકા.૨)
૧૮૪ છે
