________________
(૧) કરણ-અપર્યાપ્તચઉરિન્દ્રિય (૨) કરણ-અપર્યાપ્તઅસંજ્ઞી (૩) કરણ-અપર્યાપ્તસંજ્ઞી (૪) પર્યાપ્તચઉરિન્દ્રિય (૫) પર્યાપ્તઅસંજ્ઞી અને (૬) પર્યાપ્તસંશી જીવસ્થાનક હોય છે. સ્ત્રીવેદાદિમાર્ગણામાં જીવસ્થાનક :थीनरपणिंदि चरमा चउ अणहारे दुसंनि छ अपज्जा । ते सुहुमअपज विणा सासणि इत्तो गुणे वुच्छं ॥१८॥ स्त्रीनरपञ्चेन्द्रिये चरमाणि, चत्वार्यनाहारके द्वौ संज्ञिनौ षड् पर्याप्ताः । ते सूक्ष्मापर्याप्तं विना, सास्वादन इतो गुणान् वक्ष्ये ॥१८॥
ગાથાર્થ :- સ્ત્રીવેદ, પુરુષવેદ, અને પંચેન્દ્રિય માર્ગણામાં છેલ્લા ચાર જીવસ્થાનક હોય છે. અણાહારીમાર્ગણામાં અપર્યાપ્તસંજ્ઞી, પર્યાપ્તસંજ્ઞી અને છ અપર્યાપ્તા એમ કુલ-૮ જીવસ્થાનક હોય છે. તેમાંથી અપર્યાપ્તસૂક્ષ્મએકેન્દ્રિય વિનાના-૭ જીવસ્થાનક સાસ્વાદનસમ્યક્તમાં હોય છે. હવે માર્ગણાસ્થાનમાં ગુણઠાણાને કહીશું.
વિવેચન :- અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયને સિદ્ધાંતકાર ભગવંતે ભાવવંદની અપેક્ષાએ નપુંસકવેદી કહ્યા છે અને કર્મગ્રન્થકાર ભગવંતે દ્રવ્યવેદની અપેક્ષાએ સ્ત્રીવેદી અને પુરુષવેદી પણ કહ્યાં છે. તેથી સ્ત્રીવેદમાર્ગણામાં અને પુરુષવેદમાર્ગણામાં (૧) કરણ-અપર્યાપ્ત અસંજ્ઞીપંચેન્દ્રિય (૨) પર્યાપ્તઅસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય (૩) કરણ-અપર્યાપ્તસંજ્ઞી અને (૪) પર્યાપ્તસંજ્ઞીજવસ્થાનક હોય છે. બાકીના જીવસ્થાનક
२०. तेणं भंते असनिपंचेदियतिरिक्खजोणिया किं इत्थिवेयगा पुरिसवेयगा नपुंसकवेयगा ? mયમા ! ની સ્થિય નો પુરિયા , નપુંસવેયTI I ભગવતીસૂત્ર. २१. यद्यपि चासंज्ञिपर्याप्तापर्याप्तौ नपुंसकौ तथापि स्त्रीपुंसलिङगाकार मात्रमङगीकृत्य સ્ત્રીપુંસાવુવિતિ | [પંચસંગ્રહ દ્વાર-૧માં ગાથા નં.૨૪ની સ્વોપજ્ઞટીકા]
૨ ૯૫ S.
