________________
૧.
૨.
૩.
૪.
૫.
૬.
- ૩ -
પેઢીનાં સારાં કામોનાં વખાણ કેમ ન કરવાં ? તેને ઉત્તેજન કેમ ન આપવું? આ પણ પ્રશ્ન તમારો મુદ્દાનો છે.
તમે એક મોટું કારખાનું સારી રીતે ચલાવતા હો, કામ કરનારા સારી રીતે કામ કરતા હોય, દરેક સારા માણસો હોય, પણ તે કારખાનું ચલાવતાં મોટી ખોટ આવે તેમ હોય, અથવા મશીન ફાટીને મોટો ધડાકો થવાનો હોય એમ નક્કી હોય, છતાં શું સારા માણસોના સારા કામ પૂરતા ખુશી થઈને તે કારખાનું ચાલુ રાખો કે બંધ કરો ? તમે પોતે શું કરો?
પેઢીના કામ કરનારા આગળ પડતા ટોચના ભાઈઓ છે. નિઃસ્વાર્થ ભાવે ભક્તિથી કામ કરે છે. કેટલાક તો આત્મકલ્યાણની બુદ્ધિથી કામ કરતા હશે એમ કબૂલ કરવામાં પણ વાંધો નથી. કેટલાક તો જૈન ધર્મના પ્રાણ સમાન મહાતીર્થોની સંભાળ જેવા ઉત્તમ કામમાં હાર્દિક ભાવનાથી ઘરનો ખર્ચ કરીને કામ કરતા હોય છે. તેમાં પ્રશંસવા જેવું શું નથી? આથી વિશેષ ગૃહસ્થો માટે શું હોઈ શકે ?
છતાં તેનો વિરોધ શા માટે? શું વિરોધ કરવાની લત પડવાથી વિરોધ થાય છે ? તમે કહેશો કે તમે સેંકડો બાબતોમાં વિરોધ કરો છો, તો શું બધું ખરાબ હોય ?
આ એક સામાન્ય સમજનો પ્રશ્ન છે. ડાહ્યા માણસો વિચારી શકે કે આવા મોટા વિરોધમાં જરૂર મહત્ત્વનાં કારણો હશે.
એટલે કામ કરનારાઓનો વિરોધ કરવો કે તેમની નિંદા કરવી એવો આશય સાડા ત્રણ કરોડ રૂંવાડામાં હોઈ શકે? સંભવી શકે ? છતાં વિરોધ થાય ત્યારે તેના ઊંડાણમાં ઊતરવું કે નહીં? બીજી નાની સૂની બાબતમાં જુદી વાત છે, ત્યારે આ મહત્ત્વની બાબત છે.
તેમાં કારણ એ છે કે પેઢીના જન્મની પૂર્વભૂમિકાની સાચા ઇતિહાસથી આજે આપણામાંનો મોટો ભાગ અજ્ઞાત છે. પેઢીનો
૭૧
